Ekstravertiv – sirtga qaratilgan.
Ekstrapolyasiya metodlari - qonuniyatlari o‘tmishda va hozirgi davrda yaxshi ma’lum bo‘lgan tendensiyalarni kelajakka tatbiq etishga asoslanadi.
Empirizm – hissiy idrok etish va tajribani bilishning asosiy manbai deb hisoblaydigan falsafiy ta’limot.
Empirik – tajribada ko‘rilgan.
Etimologiya – u yoki bu so‘z yoki iboraning kelib chiqishi.
Epistemologiya – bilish haqidagi falsafiy ta’limot.
Etnogenez – xalqlar yoki millatlarning kelib chiqishi.
O‘z imkoniyatlarini ro‘yobga chiqarish – o‘zining betakror mohiyatini faoliyatda namoyon etuvchi va gavdalantiruvchi har bir individ axloqiy faoliyatining maqsadi.
Qidiruv prognozi – ijtimoiy ob’ektning kelajagi qanday bo‘lishi mumkinligini ko‘rsatish uchun tuziladigan prognoz.
MANTIQ TERMINLARINING QISQACHA LUG‘ATI
ABSTRAKSIYALASH (lot. Abstractio – uzoqlashuv, mavhumlik) – tuShuncha hosil qilishning muhim usullaridandir. Abstraksiyalash yordami bilan buYum va hodisalarning muhim xususiyatlarini fikran ajratamiz va ularni buYumlar, hodisalarning ikkinchi darajali va ahamiyati kam xususiyatlardan chetlashtiramiz.
ABSTRAKT TUSHUNCHA – buYumlarning ayrim belgilari munosabatlarini fikran ajratib,tuShunchada aks ettirilishi. Masalan, «botirlik», «tozalik» kabi.
ABSURD – (lot. bema’ni, behuda) – biror tezisni isbotlashda uchraydigan mantiqiy xato. Bunday xato (redictio ad absurdum) biror mantiqqa zid bo‘lgan bema’ni hulosaga kelish deb ataladi.
AVTOMATIK MANTIQ – matematik mantiqning maxsus soxasi bo‘lib, diskret boshqarish sistemasi haqidagi ta’limotni beradi.
AGNOSTISIZM (grek. a – yo‘q, gnosis – bilish, bilib bo‘lmaydigan) dunyoni bilib bo‘lmaydi, degan ta’limot bo‘lib, bu ta’limotga ko‘ra inson narsalarning mohiyatini bilishga, ular xaqida aniq bilimga ega bo‘lishga qodir emasdir.
AJRATIB KO‘RSATUVCHI HUKM – ma’lum belgi faqat o‘Sha predmetga tegishli ekanini ko‘rsatadigan hukm.
AYLANTIRISH (lot. abversio) bevosita hulosa chiqarish bo‘lib, bunda tasdiq hukm inkorga yoki inkor tasdiq hukm holiga keltiriladi. Aylantirish natijasida hukmning sifati o‘zgaradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |