Mavzu: G`allaning qo`ng`ir zang kasalligi Reja: I. Kirish. II. Asosiy qism

II. Asosiy qism
2.1. Zang kasalliklari haqida umumiy ma’lumotlar.
G‘alla ekinlarining zang kasalliklari hamma joyda tarqalgan va barcha g‘alla ekinlarini zararlaydi. Bu kasalliklar o‘simliklarning yer ustki qismlarini barglari, barg qinlari, poyalari, boshoq qobiqlari, qiltiqlari va ba’zan donlarini ham zararlaydi.
Zang kasalligining alomatlari: zararlangan organlarida avval sariq qizg‘ish rangli (zang kasalligini turiga qarab) dog‘ yostiqchalari hosil qiladi, ular don pishish vaqtiga borib, to‘q qo‘ng‘ir yoki qora rangga kiradi. Bu dog‘ yostiqchalari o‘simlikning kasallangan qismiga tartibsiz ravishda yoki ma’lum tartibda (chiziqlar, nuqtalar tarzida) joylashadi. Kasallangan barglar vaqtidan oldin quriydi, poyalar esa ba’zan sinadi va yotib qoladi. Don to‘la yetilmaydi, tosh bosmaydigan puch bo‘lib, unib chikish darajasi past bo‘lib qoladi.
O‘simlik qancha oldin kasallansa, uning hosili shuncha kamayadi. O‘simlik tuplanish vaqtida kasallansa umuman boshoq hosil qilmaydi. Kasallikning zarari shundaki, o‘simlikning suv rejimini buzadi, u suv bug‘lantirishni kuchaytiradi, assimilyatsiya jarayonini susaytiradi, binobarin plastik moddalar to‘planishini kamaytiradi.t Kasallikni bevosita zarari shuki, o‘simlikning qishlashga va qurg‘oqchilikka chidamlilik darajasini pasaytiradi.
Zang kasalliklarini bazidiyali zamburug‘lar sinfiga kiruvchi zamburug‘lar qo‘zg‘atadi. O‘simlikda zang zamburug‘lari polimorfizmi aniq ifodalangan chin parazitlardir. Ularning ko‘pchiligi har xil xo‘jayinli va ma’lum o‘simlikka moslashgan zamburug‘lardir, ular orasida ma’lum o‘simliklarda oziqlanishga moslashgan biologik irqlar va o‘simliklarning ayrim navlarini zararlaydigan biotiplar bor. Zang zamburug‘lari taraqqiyotining hamma davrida har xil tipda spora beradi va bu sporalar har qaysi tipning o‘zi uchun xos bo‘ladi. Bu zamburug‘lar tubandagi tipdagi spora beradi:
Piknidiyli spora berish. Bunda piknosporali yoki spermatsiyli piknidiylar, beradi bu sporalar urug‘lantirish vazifasini o‘taydi.