Mavzu: Germaniya Federativ Respublikasi iqtisodiyoti

Rangli va qora metallurgiya. GFR ning rangli metallurgiyasi, asosan, chetdan keltirilgan va ikkilamchi xomashyo (rangli metall parchalari) da ishlaydi. Korxon- alar joylashishining bosh omili - energiya resurslari bilan ta’minlanganlik va xo- mashyoni olib kelishdagi qulaylik. Aluminiyni eritish bo'yicha Germaniya G'arbiy Yevropada faqat Norvegiyadan keyingi ikkinchi o'rinni egallaydi Asosiy


zavodlar Shimoliy Reyn-Vestfaliya yenning hududida, shuningdek, Gamburg va Ba- variyada joylashgan. Qora misni eritish Gamburg va boshqa shaharlarda amalga

oshiriladi. Mamlakat iqtisodiyotida konsernlar shaklida bo‘lgan yirik monopolistik birlashmalar – og‘ir sanoatda – “Tissen”, “Krupp”, “Manneyeman”;

Quyidagi diagrammada po’latning turli sohalarda qo’lanilishi aks ettirilgan. Bunda asosiy qismining mashinasozlik hamda qurilish sohasida foydalanilayotganini ko’rishimiz mumkin. Qolgan sohalarda ham po’lat xomashyosidan sezilarli darajada foydalanishayotganini ko’rishimiz mumkin.¹¹

Po’lat iste’molining sohalardagi ulushi¹² (8-rasm.)

Yuqotidagi diagrammada po’latning turli sohalarda qo’lanilishi aks ettirilgan. Bunda asosiy qismining mashinasozlik hamda qurilish sohasida foydalanilayotga- nini ko’rishimiz mumkin. Qolgan sohalarda ham po’lat homashyosidan sezilarli da- rajada foydalanishayotganini ko’rishimiz mumkin.


Mashinasozlik va metallga ishlov berish – GFR sanoatining eng rivojlangan tar- moqlaridan biri. Mamlakat sanoat mahsulotlari va eksportining yarmiga yaqin qismi mashinasozlikka to'g'ri keladi. Eng yirik markazlar quyidagilar: Myunxen, Leypsig, Nyumberg, Mangeym, Berlin, Gamburg. Mashinasozlik ishlab chiqarishi eng ko'p rivojlangan yerlar: Baden- Vyurtemberg va Shimoliy Reyn-Vestfaliyadir.

Avtomobil ishlab chiqarish bo'yicha Germaniya unyoda AQSH, Yaponiya va Xitoydan keyingi to`rtinchi o'rinni egallaydi. «Wolkswagen», «Mercedes-Benz»,

«BMW», «Ford-Verke», «Opel»kabi korporatsiyalar «BMW», «Ford-Verke»,
«Opel»kabi korporatsiyalar avtomobil ishlab chiqaradi. Avtomobilsozlikning eng yirik markazlari - Volsburg, Shtutgart, Kyoln, Ryusselxaym, Myunxen shahar- laridir. Dengiz kemasozligining asosiy markazlari – Kil, Gamburg, Bremen, Emden, Rostok hisoblanadi, daryo kemasozligining markazi - Duysburg shahridir.
Optik mexanika korxonalarining eng ko'p to'plangan joyi - Baden-Vyurtemberg va Tyuringiya yerlaridir. Samolyotsozlik sanoatning yirik markazlari - Myunxen, Aers- burg, Gamburg, Bremen va shu shaharlar atrofidagi shaharlardir.

Germaniya kimyo sanoatining asosiy rayoni bu Shimoliy Reyn-Vestfaliya yeridir (butun mahsulotning 2/5 qismi). Eng yirik markazlari quyidagilar: Leverkuzen («Bayer» konserni) Kyoln, Darmagen, Frankfurt-Mayn («Hoechst» onserni), Lyudv igsxafen(«Basf»korserni).

Kimyo sanoati. Shimoliy Reyn-Vestfaliyayеri Germaniya kimyo sanoatining bosh rayoni hisoblanadi. (jami kimyo sanoati mahsulotining 40 foizi to'g'ri keladi). Mam- lakatda kimyo sanoatining Leverkuzen (Vauyer konserni), Kyoln, Dormagen, Frankfurt-Mayn (Hoechst konserni), Lyudvigsxafen (BASF) kabi yirik markazlari shakllangan.Sharqiyyеrlarda esa (Germaniya birlashuvidan keyin) kimyo sanoati chuqur iqtisodiy krizis holatiga tushib qoldi. Asosan buyеrda kimyoviy o’g’itlar, dori-darmonlar, plastmassa buyumlari va sun’iy kauchuk ishlab chiqaradi.