Mavzu: ingliz tilida sinonimiya va omonimiya hodisasi


Download 217.2 Kb.
bet18/27
Sana20.06.2023
Hajmi217.2 Kb.
#1637371
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   27
Bog'liq
Abdulfayzova Orzigul Magamadaminovna

O‘zgartirish.Sinonimlardan foydalanib, takrorlashdan qochish mumkin. Tushuntirish va spetsifikatsiya. Inson o‘zfikrini aniqroq etkazish qobiliyati
Ifoda. Sinonimlar nutqqa hissiy va uslub berish imkonini beradi.
Baholash.Sinonimlar yordamida siz obyektlar yoki hodisalarga munosabatingizni ko‘rsatishingiz mumkin.
Tushuntirish.Muayyan atamalarni tushuntirish uchun sinonimlardan foydalanish mumkin.
Taqqoslash va qarama-qarshilik.Sinonimlar yordamida muallif predmet va hodisalar o‘rtasidagi farqni ko‘rsata oladi.
Sinonimiyaning mohiyati, so‘zlar o‘rtasidagi sinonimik munosabatlar qadimdan semasiologiya muammolari bilan shug‘ullanuvchi tilshunos olimlarning e’tiborini o‘ziga jalb etib keladi,chunki sinonimiya masalalarini yechish antonimiya va polisemiya bilan chambarchas bog‘liq bo‘lib, uni o‘rganish nafaqat semasiologiya uchun ham muhimdir.Balki lug‘atshunoslik, adabiy tanqid, til o‘qitish usullari uchun ham.Shunday qilib, ayrim tadqiqotchilar so‘z ma’nolarining o‘ziga xosligini sinonimiyaning zaruriy belgisi deb hisoblaydilar.
Sinonimlarga ma’no jihatidan bir xil bo‘lgan so‘zlarning tan olinishi ba’zi tilshunoslar uchun qarama-qarshi ko‘rinadi, chunki til materiyasining saqlanish qonuniga ko‘ra,mutlaqo bir xil birliklar semantika, baho va moslik jihatidan farqlanishga intilishi kerak. Albatta, til tizimida dublet shakllari (asosan asl va o‘zlashtirilgan so‘zlar) til tizimida bir xil bo‘lishi mumkin, ammo tilda ularning soni juda cheklangan va ularning ko‘pchiligining mavjudligi vaqtinchalik.
Lingvistik adabiyotda bu muammoga murosa yondashuvi mavjud. Ushbu yondashuvga ko‘ra, sinonimlar ma'no jihatdan yaqin yoki bir xil so‘zlardir.
Barcha olimlar sinonimlarning eng muhim stilistik vazifasi fikrni eng aniq ifodalash vositasi bo‘lishi kerak degan fikrga qo‘shiladilar.Shuning uchun ham muallifning bunday leksik birliklarni to‘g‘ri qo‘llashi tilni bilish va so‘zlash qobiliyatining ko‘rsatkichi hisoblanadi.
Til shaklini tushunish masalasida tilshunoslarning turlicha qarashlari asosida omonimiyaga turli ta’riflar berilgan. Bir qator tadqiqotchilar uni so'zning tovush qobig‘i bilan cheklaydilar, boshqa olimlar shakl tushunchasini, jumladan, grafik tasvirni kengaytiradilar. Demak, ifoda jihatidan birliklarning barcha mumkin bo‘lgan tasodiflarini omonim deb atash mumkin. Bu omonimlarning turli xil tasniflari mavjudligini, umumiy va so'z shakllaridagi shakldagi farqlarni, shaklning mos kelish darajasini, shuningdek, omonimlarning bir xil yoki turli xil nutq qismlariga tegishliligini tushuntiradi. Omonimlar shakliga ko‘ra omofonlar, omograflar va mutlaq omonimlarga bo‘linadi.77 
Omofonlar (gomofonlar < Gk homos - bir xil, phono - tovush), ularning nomidan ko'rinib turibdiki, bir xil tovush shakliga ega, lekin faqat semantik jihatdan emas, balki grafik jihatdan ham farqlanadi (masalan, night( tun)–knight(ritsar), Piece( parcha)–peace(tinchlik), scent (hid)- cent (cent) - sent(yuborilgan), rite(marosim)– write (yozish) – right (to‘g‘ri), sea (dengiz) - see (ko‘rmoq). 
Gomograflar (homograflar < Gk homos - bir xil, grapho - yozish), aksincha, grafik jihatdan mos keladi, lekin boshqacha o'qiladi (masalan, ta’zim qilish [bau] – ta’zim [bou], qo‘rg‘oshin [li:d] – qo‘rg‘oshin [led.] va boshqalar). 

Download 217.2 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   27




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling