Mavzu: Ionlanish energiyasining davriy o’zgarishi Mundarija: I. Kirish II. Asosiy qism


Download 120.16 Kb.
bet6/9
Sana26.01.2023
Hajmi120.16 Kb.
#1126521
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
Ionlanish energiyasining davriy o’zgarishi

Atom raqami

Ism

1-ionlash energiya darajasi
elektron volt (eV) yoki kilojoul / mol (kJ / mol) da


2

geliy

24.59 yoki 2372.3

10

neon

21.56 yoki 2080.7

9

ftor

17.42 yoki 1681.0

18

argon

15.76 yoki 1520.6

7

azot

14.53 yoki 1402.3

36

kripton

14 yoki 1350.8

8

kislorod

13.62 yoki 1313.9

17

xlor

12.97 yoki 1250.3

54

ksenon

12.13 yoki 1170.4

6

uglerod

11.26 yoki 1086.5

EV dan kJ / mol ga o'tkazish uchun 96.4689 ga ko'paytiring. Ba'zi raqamlar yaxlitlash asosida o'zgarib turadi.
Ionizatsiya energiyasiga misollar: eng past darajalar
Endi siz ionlanish energiyasining eng yuqori darajalarini ko'rib chiqdingiz, eng past ionlanish energiyasi darajalari misollarini o'rganing.

Atom raqami

Ism

1-ionlash energiya darajasi
elektron volt (eV) yoki kilojoul / mol (kJ / mol) da


55

sezyum

3.89 yoki 375.7

87

fransiy

4.07 yoki 380

37

rubidium

4.18 yoki 403.0

19

kaliy

4.34 yoki 418.8

103

lawrencium

4.9 yoki 470

89

aktinium

5.17 yoki 499

56

bariy

5.21 yoki 502.9

88

radiy

5.28 yoki 509.3

3

lityum

5.39 yoki 520.2

71

lutetsiy

5.43 yoki 523.5

Ionizatsiya energiyasini tushunish


Ionlanish energiyasi davriy jadvalda elementlarning jadvali bo'yicha chapdan o'ngga harakatlanishni kuchaytiradi. Energiya davriy jadvalda yuqoridan pastga qarab pasayib boradi.
Energiya ionizatsiyasi davriy jadvaldagi har bir ion uchun hisoblanishi kerak. Shunday qilib, ionlanish energiyasini tushunish uchun elektronlarni chiqarib tashlash uchun zarur bo'lgan energiya miqdorini hisoblashda ishlatiladigan tenglamalarni tushunish foydalidir.
Ionlash energiyasining asosiy tenglamasi
Ionlanish energiyasining asosiy tenglamasi:
X (g) → X + (g) + e-
Elektron har safar bo'shatilganda zarur bo'lgan energiya miqdori o'zgaradi, chunki atom yoki molekuladan bir yoki bir nechtasi olib tashlanganidan keyin elektronlarni olib tashlash qiyinlashadi. Shuning uchun tenglama o'zgaradi.

Qo'shimcha ionlash energiya tenglamalari


Har bir ionlanish darajasi uchun turli xil tenglamalar quyidagicha:

  • 1-ionlash energiyasining tenglamasi:

X (g) → X + (g) + e-

  • 2-ionlash energiyasining tenglamasi:

X + (g) → X2 + (g) + e-

  • 3-ionlash energiya tenglamasi:

X2 + (g) → X3 + (g) + e-

Ionlashtiruvchi birliklar


Ionlanishni o'lchash uchun ishlatiladigan birliklar har doim ham bir xil emas.

  • Kimyogarlar ionlanish energiyasi to'g'risida xabar berishda bitta mol (mol) moddaga ishora qiladilar. Ushbu birlik kJ / mol yoki kkal / mol.

  • Birlik elektron volt (eV) fiziklar tomonidan qo'llaniladi.

Ionizatsiya energiyasi ishda
Turli xil ilmiy sohalar, jumladan, kimyo va fizika sohalari uchun ionlash energiyasi tushunchasini tushunish va har bir element uchun ionlanish energiyasini hisoblash uchun tenglamalardan qanday foydalanishni tushunish muhimdir. Turli xil ionlanish darajalari uchun turli xil tenglamalar, shuningdek har bir element uchun energiyaning har xil ionlanishlari to'g'risidagi ma'lumotlar ionlash energiyasining qanday ishlashini yaxshiroq tushunishga umid qilganlar uchun foydalidir. Ionlanish haqida ko'proq bilish uchun ionlanish misollarini va u hosil bo'lgan bog'lanishlarni tekshiring.
Olingan fizik-kimyoviy jarayon elektr zaryadlangan zarralar deb nomlangan ionlari. Elektr neytral holatidagi atomda elektronlar soni protonlar soniga teng.
Misollar:
Natriy atomi (Na) asosiy holatida: u 11 proton va 11 elektronga ega;
Asosiy holatda xlor atomi (Cl): u 17 proton va 17 elektronga ega;
Elektr zaryadlangan atom, elektrosferadagi elektronlar soni yadrodagi protonlar sonidan kattaroq yoki kamroqdir. Atomdagi elektron zaryadning bu o'zgarishini biz chaqiramiz ionlash.
Misollar:
Na ion: 11 ta proton va 10 ta elektronga ega;
Cl ioni: 17 ta proton va 18 ta elektronga ega;
Buning qanday sodir bo'lishini yaxshiroq tushunish uchun biz boshqa juda muhim tushunchalarga tayanishimiz kerak.

Download 120.16 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling