Мавзу: “исломдаги мазҳаблар ва йўналишлар

Шиаларда 5 та ақидага эътиқод қилинади;

1. 
   тавҳид, (Аллоҳнинг ягоналигани эътироф этиш),
   
2. 
   адл, (адолат, Аллоҳнинг одиллиги, яъни такдир ақидаси),
   
3. 
   нубувват, (пайғамбарлик),
   
4. 
   имомат, (имомлар ҳокимиятини эътироф этиш) эса, суннийликка ва сунний халифалар ҳокимиятига зидлига билан фарқ қилади.
   
5. 
   қиёматдан иборат (охират кунининг келиши ва ўлганларнинг тирилиши),
   

Ш. Али(кв) ва унинг авлодларидан иборат ўн икки имом ҳокимиятини тан олади. Шу муносабат билан барча халифаларни, хусусан дастлабки халифалардан Абу Бакр, Умар ва Усмонни ҳокимиятни зўравонлик билан егаллаб олган шахслар сифатида қоралайди. 874-878 й.лар орасида 7-9 ёшида бедарак йўқолган 12-имом Муҳаммад ал-Маҳдийни улар "яширинган" ҳисоблайди, замона охир бўлганда унинг қайтиб келишини ва адолат ўрнатишини кутади (имоми Маҳдий, имоми охир замон). Бу тасаллаллоҳу алайҳи ва салламвур малум даражада суннийликда ҳам тарқалган. Баъзи урф-одат ва маросимларда, шариат нормаларида ҳам Ш. билан суннийлик ўртасида маълум тафовутлар бор. Шиалар суннийлар каби Макка ва Мадинани муқаддас ҳисоблаш билан бирга, Карбало, Нажаф ш.ларида жойлашган имомлари қабрларини ҳам зиёрат қилади. Ш. шариатида жаъфарийлик мазҳаби ҳукмрон бўлиб, шиалар имом Ҳусайнга мотам тутади, шахсей-вахсей деб ном олган мотам юришлари ўтказади ва ҳ.к. Ўрта асрларда Ш. ичида ихтилофлар юз берган, натижада кўп фирқалар вужудга келган. Булардан зайдийлар, исмоилийлар, ибодийлар ва б. ҳозир ҳам мавжуд. Ш. ҳоз. вақтда Еронда ҳукмрон еътиқод ҳисобланади. Ироқ, Афгонистон, Ҳиндистон ва Покистонда шиалар бор. Озарбайжон ва Тожикистонда (Помирда исмоилийлар) аҳолининг муайян қисми Ш.ка еътиқод
“Шиалар худди суннийлар каби Қуръони каримни илоҳий деб эътироф этсалар-да, дастлабки уч халифа даврида унинг айрим қисмлари тушириб қолдирилган, деб ҳисоблайдилар. Пайғамбар ҳадисларининг эса ҳаммасини эътироф этмайдилар, балки фақат Ҳазрат Али (р.а.)ва унинг тарафдорлари томонидан ривоят қилинган ҳадисларнигина тан оладилар. Улар шундай ҳадислардан иборат тўпламлар тузганлар ва бу тўпламларни «Ахбор» деб атайдилар.” ³ ақлни устун қўядилар.