Мавзу: Металлар технологияси асослари


 Beton qorishma tayyorlash


Download 6.51 Mb.
Pdf ko'rish
bet43/138
Sana16.11.2023
Hajmi6.51 Mb.
#1778673
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   138
Bog'liq
qurilish materiallari va metallar texnologiyasi (3)

5.3. Beton qorishma tayyorlash 
Xozirgi zamon qurilishida beton qorishmasi asosan avtomatlashtirilgan beton 
zavodlarida va yig‘ma temirbeton ishlab chiqaradigan zavodlarning betonqorgich 
uzellarida tayyorlanadi. Bu korxonalar bir necha qurilish obyektlarini beton 
qorishmasi 
bilan 
markazlashtirilgan 
tarzda 
ta’minlaydi. 
Kam 
mexanizatsiyalashtirilgan va kam quvvatli obyekt qoshida qurilgan vaqtinchalik 
betonqorgich qurilmalarga nisbatan bunday ishlab chiqarish usuli, shbuhasiz 
texnik-iqtisodiy afzalliklarga egadir. 
Beton 
qorishma 
tayyorlash 
jarayoni 
beton 
qorishmang 
barcha 
komponetlarini dozalash va ularni bir jinsli massa hosil bо‘lguncha 
aralashtirishdan iboratdir. 
Beton zavodlari va betonqorgich sexlarida materiallar avtomatik va yarim 
avtomatik dozatorlar vositasida tortilib taqsimlanadi (dozalanadi). Dozalash 
aniqligi sement va suv uchun 1% dan, tо‘ldirgichlar uchun 2% dan ortiq 
bо‘lmasligi kerak. Betonqorgichning bitta qorishmasi uchun dozalanadigan 
materiallar miqdori 1 m
3
beton qorishmasiga sarflanadigan materiallar va 
olinadigan beton qorishmang miqdorini tavsiflovchi «chiqish koeffitsiyenti»ning 
qiymatiga asoslanib aniqlanadi. 
Beton komponentlari tо‘xtab yoki uzluksiz ishlaydigan betonqorgichlarda 
aralashtiriladi. Betonqorgichlar materiallar erkin tushadigan yoki majburan 
aralashtiriladigan usulda ishlaydi. 
Xarakatlanuvchan (plastik) beton qorishmalari odatda material erkin 
tushadigan va tо‘xtab ishlaydigan betonqorgichlarda tayyorlanadi. Bunday 
betonqorgichlarning asosiy ish organi ichki yuzasida kо‘raklari aylanadigan 
barabandir. Baraban aylanganda materiallar kuraklar bilan ilintirib bir oz 


51 
balandlikka kо‘tariladi va sо‘ngra pastga tushib aralashadi. Natijada bir jinsli 
beton qorishmasi hosil bо‘ladi. 
Bu turdagi betonqorgichlar sig‘imi 100-4500 l bо‘lgan qiyalanadigan
barabandir; sig‘imi 250 l bо‘lgan betonqorgichlar kо‘chma, unda katta xajmlilari 
esa statsionar bо‘ladi. 
Bikr 
(qattiq) 
beton 
qorishmalarini 
tayyorlash 
uchun 
majburan 
aralashtiradigan betonqorgichlardan foydalaniladi. Ularda beton qorishmasi 
aylanadigan gorizontal tovoqda tayyorlanadi, tovoq ichida uning aylanishiga 
qarama-qarshi tomonga aylanadigan kuraklar bо‘lib, aralashtiriladigan beton 
qorishmasi tovoq tubidagi lyuk orqali tushiriladi. 
Betonning bir jinsliligi va mustahkamligi ma’lum darajada qorishmani 
aralashtirish sifatiga ham bog‘liqdir. Beton xо‘jaligi zavoddan tashqari quyidagi 
bо‘linmalarni о‘z ichiga oladi: yuklash-tushirish moslamasiga ega bо‘lgan 
tо‘ldirgichlar ombori; sementni transport vositalaridan tushirish va ularni siloslarga 
uzatish mexanizmlariga ega bо‘lgan sement ombori; laboratoriya hamda 
ta’mirlash-mexanik ustaxonasi. 

Download 6.51 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   138




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling