Mavzu: Neft, neft mahsulotlari fizik xususiyatlari. Reja

Erish harorati, °C	182,5	183,3
187,7
O‘z-o‘zidan alanga olish harorati, °C	545-800	530-694	504-588

Gazning namligi ikki ko‘rinishda ifodalanadi:

• 
  nisbiy
  
• 
  absolut
  

Normal sharoitda 1m³ quruq gaz tarkibidagi suv bug‘ining miqdori (A) uning mutlaq qiymatini belgilaydi va quyidagi ifoda orqali aniqlanadi:

- suv bug‘ining massasi, kg; - quruq gaz hajmi , .
Berilgan aniq haroratdagi gazning mutlaq absolut namlik miqdori A, uning eng yuqori namlik miqdoriga bo‘lgan nisbatiga gazning nisbiy namligi  deyiladi va foizda ifodalanadi:

bunda: - yuqori namlik miqdori.
Gazning tarkibida hamma vaqt suv bug‘lari, azot, oltingugurt, uglerod ikki oksidi va geliy komponentlari bo‘ladi.
Tabiiy gaz va kondensatning tarkibida oltingugurt bilan bir qatorda oltingugurt birikmalari ham uchrayda hamda ular faol va passiv guruhlarga bo‘linadi.
Faol birikmalarga suvchil oltingugurt, elementar oltingugurt, oltingugurt angidriti, merkaptinlar kiradi.
Passiv birikmalarga-sulfidlar, disulfidlar, tiofen va tiofanlar kiradi. Oltingugurt birikmalaridan eng faoli oltingugurt bo‘lib, metallarda korroziya sulfidlarini hosil qiladi. Gazning tarkibida namlik mavjud bo‘lganda oltingugurtni korroziyali ta’sir qilishini va boshqa nordon komponentlarni kuchaytiradi.
Quruq gazning tarkibida og‘ir uglevodorodlar juda kam miqdorda yoki umuman bo‘lmaydi, shu bilan birga yog‘li gazning tarkibida ular katta qiymatga ega bo‘ladi, ya’ni undan suyultirilgan gazlarni yoki kondensatni (gazli benzinni) olish mumkin. Amaliyotda gazning 1m3 tarkibida 60 grammdan kam gaz benzini bo‘lsa - quruq gaz, 60-70 grammdan ko‘p bo‘lganda – yog‘li gaz deyiladi.
Nazorat savollari:

1. 
   Zichlikka ta’rif bering.
   
2. 
   Neft qovushqoqligi nimalarga bog‘liq?
   
3. 
   Kinematik qovushqoqlik nima?
   

Neft mahsulotlari yong‘indan xavflilik ko‘rsatkichlari bo‘yicha nechta sinfga bo‘linadi?