Мавзу: Суғурта ташкилотларида бухгалтерия ҳисоби фанининг предмети, объекти ва вазифалари

Debet 2010 – Kredit 5010 (5110,5210) 
 
Agar sug‘urta qoplamasining summasi yoki zararlarni bartaraf 
etish xarajatlari xabar qilingan zararlar summasidan kam bo‘lsa, 
sug‘urta qoplamasi summasiga berilgan 
Debet 6030 – Kredit 5010 (5110,5210) 
va 
Debet 8030 – Kredit 9250 
 
hamda zararlarni bartaraf etish xarajatlari summasiga berilgan
 
Debet 2010 – Kredit 5010 (5110,5210) 
va
Debet 8030 – Kredit 9250 
 
Provodkalardan so‘ng xabar qilingan zarar va haqiqatda to‘-
langan sug‘urta qoplamalar o‘rtasidagi farq summasiga quyidagi-
cha provodka beriladi: 
Debet 8030 – Kredit 9250 
 
Agar xabar qilingan sug‘urta hodisasi tekshirilgandan so‘ng su-
g‘urta qoplamasini to‘lash sug‘urtalovchi tomonidan rad etilsa, su-
g‘urtalovchi majburiyatining o‘z-o‘zidan kamayishi ham quyidagi 
provodka orqali hisobga olinadi: 
Debet 8030 – Kredit 9250 
 
Mazkur provodka xabar qilingan zarar va uni bartaraf etish xa-
rajatlari summasiga beriladi.
Agar sug‘urta shartnomasida sug‘urta mukofotini bo‘lib to‘-
lash nazarda tutilgan bo‘lsa, navbatda to‘lanishi lozim bo‘lgan su-
g‘urta mukofoti sug‘urtalanuvchi tomonidan kechiktirilayotgan 
holatda sug‘urta hodisasi yuz bersa, sug‘urtalovchi navbatdagi ke-
chiktirilgan sug‘urta mukofotini hisobga olishga haqqi bor. Bunda 
sug‘urta qoplamasi summasi kechiktirilgan sug‘urta mukofoti sum-
masiga kamaytiriladi va kamaytirilgan summaga quyidagicha pro-
vodka beriladi: 
Debet 6030 – Kredit 6280

---

60 
Sug‘urta shartnomasida belgilangan sug‘urta summasidan past 
summada sug‘urta qoplamasi to‘langandan so‘ng sug‘urta shartno-
masi amal qilishini to‘xtatmaydi. Lekin sug‘urta summasi to‘lan-
gan sug‘urta qoplamasi summasiga kamaytiriladi.
Sug‘urtalanuvchi sug‘urta summasini tiklash maqsadida qo‘-
shimcha ravishda sug‘urta mukofotini sug‘urtalovchiga to‘lashi va 
shartnoma bo‘yicha sug‘urta summasini tiklashi mumkin.
Agar sug‘urtalanuvchi sug‘urta qoplamasini olish maqsadida 
bergan arizasida sug‘urta summasini tiklash xohishini bildirgan 
taqdirda, sug‘urtalovchi to‘lanayotgan sug‘urta qoplamasidan su-
g‘urta summasini tiklovchi sug‘urta mukofoti summasini olib qo-
lish huquqiga ega. Bu operatsiya quyidagi provodka asosida amal-
ga oshiriladi: