Mavzu: Yaponiya iqtisodiyoti

. Dunyo mamlakatlari xo‘jalik hayotining baynalminallashish jarayonining chuqurlashuvi. Jahon xo‘jaligi rivojlanishining dastlabki bosqichlarida tovar ishlab chiqarish ustuvorlik qilgan bo‘lsa, hozirgi davrda jahon xo‘jalik aloqalariga bir milliy ishlab chiqarish natijalarigina jalb etilmasdan, ishlab chiqarish omillari ham jalb etilmoqda. Zamonaviy jahon iqtisodiyotida ishlab chiqarishning ixtisoslashuvi va kooperatsiyalashuvini intensiv rivojlantirish, texnologiyalarni xalqaro ayirboshlash, xalqaro kapital va ishchi kuchi migratsiyasi jarayonlari takomillashmoqda. Ushbu holat milliy iqtisodiyotning tashqi dunyo uchun ochiqligini bildiradi. Xalqaro tovarlar savdosida bojxona bojlarini pasaytirish, xorijiy investitsiyalarning kirib kelishi uchun qulay investitsiya muhitini yaratish, davlat tashqi migratsiya siyosatini yanada erkinlashtirish kabi ustuvor yo‘nalishlar amalga oshirilmoqda

Yaponiya iqtisodiyoti

Yaponiya1 jahon xo‘jaligida alohida mavqega ega mamlakat boiib, Meydzi (1868) inqilobidan keyingi yuz yil ichida feodal davlatdan rivojlangan bozor iqtisodiyoti
mamlakatiga aylandi. Bu davrda Yaponiya iqtisodiyotini tiklabgina qolmasdan sanoat jihatdan taraqqiy etgan mamlakatlar qatoridan o‘rin oldi. Yaponiyaning bu davrdagi iqtisodiy rivojlanishini olti bosqichga bo‘lib o‘rganish mumkin. Birinchi bosqich 1896-yildan Ikkinchi jahon urushining oxirigacha b o ig an davrni qam rab oladi va Yaponiyada harbiylashgan iqtisodiy tizimni shakllantirish bosqichi hisoblanadi. «Yangi iqtisodiy tizim » xususiy firma- lar mavqeyini faqat mahsulot ishlab chiqarish uchungina mas’ullik darajasigacha pasaytirib qo‘ydi.
.
Ikkinchi bosqich 1945-yildan 1958-yilgacha davom etdi. Ushbu bosqich 7-yillik A m erika hukm ronligi hamda qator institutsional va iqtisodiy islohotlarning am alga oshirilishi bilan ajralib turadi. Ular tarkibida 1946-1950-yillardagi agrar, Dzaybatsularni1 tarqatib yuborish bilan b o g iiq islohotlarni va am erikalik iqtisodchilar Dodj va Shouplar tomonidan inflyatsiyaga qarshi kurashga qaratilgan, «falajli davolash» nomini olgan islohotlar alohida ahamiyatga ega. Bu davr Yaponiya iqtisodiyotining urushdan keyingi qayta tiklanish davri hisoblanadi.