Mazmunı: Kirisiw I bap. Fizikanı oqıtıw usılları hám onıń wazıypaları

Juwmaqlaw

Fizikanıń pán sıpatındaǵı áhmiyetiniń artıwı jas áwladtı oqıtıw hám tárbiyalaw boyınsha fizika metodikasın pedagogikalıq pánler arasında tiykarǵı orınlardıń birine alıp shıqtı.

Ǵárezsizliktiń dáslepki jıllarınan-aq, qabıl etilgen «Tálim haqqında»ǵı Nızam hám Kadrlar tayarlaw milliy baǵdarlaması boyınsha ámelge asırılıp atırǵan wazıypalar hám de olarda qoyılǵan talaplarda da oqıtıwdıń túrli basqıshlarında fizika pánin oqıtıwǵa jáne onıń sapasın asırıwǵa itibardı kúsheytiw hám jas áwladtı onıń mazmunı hám jetiskenlikleri menen tanıstırıp barıw zárúrligi aytıp ótken. Álbette, bulrdıń barlıǵın ámelge asırıwda fizika páni oqıtıwshı tiykarǵı orın iyeleydi. Sonnan kelip shıǵıp, usı oqıw qollanbada joqarı oqıw orınlarında kelesi fizika oqıtıwshıların tayarlawda fizika pánin oqıtıw qanday ámelge asırılıwı kerekligi bayanlanilǵan. Sebebi, «Álemniń zamanagóy tábiyiy-ilimiy tábiyat kórinisi» bolajaq fizika oqıtıwshılarında qanday dárejede qáliplesken bolsa, ol sonday dárejede keleshek áwladqa ótedi, bunı ámelge asırıw bolsa júdá juwapkershilikli wazıypa bolıp tabıladı. Bul wazıypanı jetkilikli dárejede ámelge asırıw ushın, fizika oqıtıwshısı tereń bilimge ıye bolıwı, pándi oqıtıwdıń ilmiy tájriybe hám kónlikpelerin iyelegen bolıwı, zamanagóy pedagogikalıq hám innovciyalıq informacion-texnologiyalardan xabardar bolıwı hám olardi óziniń ámeliy iskerliginde qollana alıwı zárúr.

Házirgi kúnde pán doktorlarining sanı 10 danadan artıq bolsa, pán kandidatlari bolsa 100 danadan asqan. Sonı aytıw múmkin, Ózbekstanda fizika pánin oqıtıw metodikası boyınsha ayriqsha ilimiy mektep jaratılǵan. Basqasha aytqanda, bul tarawda islep atirǵan, ilimiy-izertlew jumısları alıp baratırǵan jas ilimpazlardıń ilimiy hám intellektuallıq potencialı jetkilikli dárejede. Tiykarǵı wazıypa, olardan nátiyjeli paydalanıw hám úzliksiz tálim sistemasında fizika pánin oqıtıwdı joqarı dárejege kóteriw hám de jáne de rawajlandırıwdan ibarat.

Tábiyǵıy tárepten kórinip turǵanınday, fizika kursınıń mazmunına orta tálim sistemasında, joqarı oqıw sistemasındada fizika biliminiń tiykarın qurawshı shegaralanǵan bólimi kiritiliwi kerek. Lekin, bul material bir-biri menen logikalıq jaqtan baylanıslı bolǵan hám fizikalıq izertlewdiń tiykarǵı teoriya hám metodların óz ishine alǵan bolıwı kerek. Fizika metodikası bul mashqalanı oqıwshılardıń jas qásiyetlerin, predmetler menen óz-ara baylanıslılıǵın, oqıtıwdıń maqseti hám basqa sebeplerin esapqa alıp sheshedi. Aytılǵanlardan kórinip turǵanınday, úyretiw tek ǵana bilim beriw hám onı ózlestiriwden ózine tiykarǵı maqset qılıp qoymaydı. Bilim, ilim iyesinde oqıw payda bolıwınıń tiykarı bolıp xızmet qıladı.