Mehnat sharoitlari va ularni baholash

Tajribalar shuni ko’rsatadiki, ma’lumotlarni bu ko’rsatkichlar bo’yicha yig’ish ko’pincha qiyinchilik tug’diradi, chunki sex va tibbiyot punktlarida birinchi yordam har doim ham hisobga olinmaydi. SHuning uchun birinchi yordam uchun ketgan vaqtni, smena tugamasdan uyga ketib qolgan vaqtni yoki kuzatuvchi sarflagan vaqtni ro’yxatga olib borish zarur.

• Tajribalar shuni ko’rsatadiki, ma’lumotlarni bu ko’rsatkichlar bo’yicha yig’ish ko’pincha qiyinchilik tug’diradi, chunki sex va tibbiyot punktlarida birinchi yordam har doim ham hisobga olinmaydi. SHuning uchun birinchi yordam uchun ketgan vaqtni, smena tugamasdan uyga ketib qolgan vaqtni yoki kuzatuvchi sarflagan vaqtni ro’yxatga olib borish zarur.
• Mehnat sharoitlarini yaxshilash travmatizm, kasbiy kasalliklarni va mikrotravmatizmni kamaytirib borish samarali ish vaqti jamg’armasining oshishiga, shu bilan birga, ishchilarning yillik mahsulot ishlab chiqarishini oshishiga olib keladi.

Kadrlar qo’nimsizligi va kadrlarning ichki harakati

Korxonada mehnatning noqulay sharoitlari kadrlar qo’nimsizligining asosiy sabablaridan biri bo’lib hisoblanadi. O’zbekiston Respublikasi Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligi ma’lumotlariga ko’ra, sanoatda kadrlar qo’nimsizligining noqulay sharoitlari tufayli bu ko’rsatkich 20%ni tashkil qiladi. Noqulay sharoitdan tashqari og’ir jismoniy mehnat sababli 9%, smenali ish tufayli 2,8%, zerikarlilik, bir maromdalik va monoton ish sababli 1,0%, sanitar-gigienik ahvolning yomonligi sabali 5%, kabi ko’rsatkichlar kadrlar qo’nimsizligining asosiy sabablarini keltirib chiqarar ekan. Mehnat sharoitlarining salbiy ko’rsatkichlarini tavsiflovchi omillardan biri sog’liq yomonlashganligi sababli ishdan bo’shaganlar miqdori o’rtacha hisobda 7,5%ni tashkil etadi. Kadrlar qo’nimsizligi ko’rsatkichlari noqulay mehnat sharoiti bilan belgilanadi va 9,8 - 14,5% atrofida korxona va tarmoqlar bo’yicha tebranib turadi. Kadrlar qo’nimsizligining tebranishi og’ir qo’l mehnati bilan band bo’lgan ishchilar orasida ham kuzatiladi.