Mehnat ta’limini o`qitish texnologiyalari va loyihalashtirish kirish

Tayanch tushunchalar:
Mehnatni ilmiy tashkil etish, o’qituvchining kun tartibi, bo’sh vaqti, talablar.

Har qanday mehnatning muvaffaqiyati va samarasi uni tashkil etishga, bu mehnatni uyushtirishga ta'sir etadigan shart-sharoitlarga, faoliyatni amalga oshirish yo’llariga bog’liq. Demak, o’qituvchi mehnatining samarasi ham o’qituvchi o’z ishini qanday tashkil etishiga hamda bunga ta'sir etadigan shart-sharoitlar qandayligiga bog’liq. Xar qanday mehnatni bajaruvchi shaxs o’qituvchi ham o’z ishini tashkil etishda o’ziga ma'qul bo’ladigan, o’zi yaxshi egallagan mahorat bilan bajara oladigan uslublarni tanlaydi. Biz ilmiy texnika taraqqiyoti davrida yashamoqdamiz. Demak, o’z ishimizni tashkil etishda ham fan-texnika yutuqlariga asoslanishimiz kerak bo’ladi. Xususan, o’qituvchi ham o’z mehnat faoliyatini ilmiy asosda tashkil etishi lozimdir.

O’qituvchi mehnatini ilmiy tashkil etish deganda pedagogik jarayonni boshqarish uchun pedagogika va psixologiya fanining eng so’nggi yutuqlaridan foydalangan holda o’z ishini ijodiy tashkil etib yangiliklar yaratish tushuniladi. O’qituvchi mehnati uning vakti bilan bog’liq. Ishning muvaffaqiyati vaqtdan unumli foydalalish, o’zining imkonmntlarini to’la hisobga olish, o’quv qa tarbiya jarayonida o’zini namoyish etish va o’zining kimligini, qanday ekanini, nimalarga qodir ekanini tasdiqlash bilan bog’liq.
O’qituvchi mehnatini ilmiy tashkil etish birinchi navbatda o’zining ijodiy imkoniyatlariga ishonish demakdir. O’qituvchi ta'lim jarayonini to’la tasavvur etishi kerak, uning mexanizmini, qonuniyatlarini, bolani bilish imkoniyatlarini yaxshi anglashi kerak.
Mehnat shaxsning bir maqsadga yo’naltirilgan ijtimoiy-foydali faoliyati bo’lib, u aqliy, jismoiiy kuch, zo’r g’ayratni talab etadi.
Mehnatni ilmiy asosda tashkil etish tamoyillari:
1. Rejalashtirish.
2. Tashkil etish
3. Boshqarish.
4. Nazorat qilish.
O’qituvchi mehnati - ijodiy kasblar turiga kiradi. Chunki shu mehnat orqali har tomonlama etuk bo’lgan komil insonni tarbiyalaydi.
Pedagogik mehnat predmeti – tirik shaxs.
Pedagogik mehnat maqsadi - har tomonlama etuk bo’lgan komil insonni tarbiyalash.
Pedagogik mehnat natajasi o’quachilarning musgaqil ishlay olishi, darslarda o’z fikrini bildira olishi, isbotlay olishi, taxlil qila olishidir.
Pedagogik mehnatning mohiyati, o’ziga xosligi shundaki:
a) ikki tomonlama ta'sir etishi;
b) faqat bir o’quvchi bilan emas, jamoa bilan ishlashi;
v) o’quvchi va o’qituvchining birgalikdagi faoliyatidir.
Mehpatni ilmiy asosda tashkil etishda quyidagi 3 ta konkret belgilar namoyon bo’ladi:
1. Vaqtdan imkon qadar samarali foydalanish;
2. Mehnat va dam olish uchun yaratilgan qulay shart-sharoitlardan samarali foydalanish, uni tashkil etish;
8. Barcha imkoniyatlarni ishga solgan holda mehnat qilish uchun sog’lig’i va har tomonlama g’amxo’rlik qilish.
Qonuniyat va tamoyillarning bajarilishi o’qituvchi mehnatining yo’nalishiga bog’liq:
1. Ish tajribasi.
2. O’rganish va tushuntirish tajribasi.
3. Ishlash uchun sharoitning yaratilishi va ish joyining jihozi.