Mehnat vazirligi respublika aholi bandligi va mehnatni muhofaza qilish ilmiy markazi

 
Namlikning ta’siri. YOg‘och konstruksiyalarini namlikning standart 
holatidan kam (15%) holatlarda qo‘llanilishi uning mustahkamligini oshishiga 
olib keladi, namlik yuqori bo‘lgan (15%) hollarda mustahkamligi kamayadi. 
Namlikning ta’siri ayniqsa konstruksiyaning egilishida, tolalari bo‘ylab 
siqilishida ko‘proq seziladi. 
YOg‘och materialidan qurilish konstruksiyalari yasash uchun unda 
namlikning maksimal qiymati quyidagi jadvaldan aniqlanadi. 
Konstruksiyalarda yog‘ochning namligi 
Konstruksiyaning ko‘rinnshi va turlari 
YOg‘ochning namligi, % gacha 

---

 169 
Elimlanuvchi ........................... 
Elimlanmaydigai: 
A
1
,A
2
va B
1
.............................. 
A
3
,
B
2
, V, G
1
va G
2
..................... 
D
1
va D
2
... ................................. 
15 
20 
25 
chegaralanmaydi 
Haroratning ta’siri. 35-50° - darajali, uzoq muddat ta’sir etadigan harorat 
ostida yog‘ochning mustahkamligi, ayniqsa uning elastiklik moduli kamayadi. 
Tajribalardan ma’lum bo’ladiki, haroratning 20°dan 50° darajaga o‘zgarishidan 
yog‘ochning siqilishdagi mustahkamligi 20-40% ga, cho‘zilishdagi 
mustahkamligi 12-15% ga va ezilishda esa 15-20% kamayadi. Haroratning 
ushbu chegarada ko‘tarilshsh 15% nisbiy namlik holatida olingan elastiklik 
modulini 2,5 marta hamda 30% holatidagi elastiklik modulini 2,75 martaga 
kamaytiryadi. Ma’lumki, yog‘och konstruksiyalari biroz egilgan holatida quriy 
boshlaydi va bu bilan uning elastikligi oshadi. YUqori harorat va namlik 
ostidagi egiluvchi elementlarda ham xuddi shunday holat kuzatiladi. SHuning 
uchun, uzoq vaqt davom etadigan yuqori harorat (50
0 
darajadadan yuqori) 
ostidagi inshootlarda yog‘och konstruksiyalaridan foydalanish tavsiya etilmaydi.