Международный

0.3.2 PDCA цикли (Режалаштир – Бажар – Текшир – Ҳаракат қил)
PDCA цикли барча жараёнларга ва умуман сифат менежменти тизимига қўлланилиши мумкин. 2 – расмда 4 дан 10 гача бўлимлар PDCA циклига мос ҳолда гуруҳланиши мумкинлиги кўрсатилган.

Ташкилот ва унинг

муҳити (4)

Истемолчилар-

нинг қониқ-
қанлиги

Истеъмолчилар

талаблари СМТ
натижалари

Маҳсулотлар

Тегишли ва хизматлар
манфаатдор
томонларнинг
эҳтиёжлари ва
кутилмалари

Изоҳ – Қавс ичидаги сонлар ушбу стандартдаги бўлимларга қилинган ҳаволалардир.

2 - расм – Изображение структуры настоящего стандарта в соответствии с циклом PDCA

PDCA циклини қисқа тарзда шундай баён қилиш мумкин:

- режалаштир – тизим ва унинг жараёнларининг мақсадларини ишлаб чиқиш, ҳамда истеъмолчилар талаблари ва ташкилот сиёсатига мувофиқ натижаларга эришиш учун зарур ресурсларни аниқлаш, хавфлар ва имкониятларни аниқлаш ва кўриб чиқиш;
- бажар – режалаштирилган нарсани бажариш;
- текшир – сиёсат, мақсадлар, талаблар ва режалаштирилган ҳаракатларга нисбатан жараёнлар, маҳсулотлар ва хизматларни мониторинг қилиш ва ўлчаш (қўлласа бўладиган жойларда) ва натижалар тўғрисида хабар бериш;
- ҳаракат қил – зарур бўлган даражада фаолият натижаларини яхшилаш бўйича чоралар кўриш.


0.3.3 Хавфга йўналтирилган тафаккур
Хавфга йўналтирилган тафаккур (А.4) сифат менежменти тизимининг натижавийлигига эришиш учун зарур. Хавфга йўналтирилган тафаккур концепцияси ушбу стандартнинг аввалги версиясида назарда тутилган эди, жумладан, масалан яширин номувофиқликларга йўл қўймасликка йўналтирилган огоҳлантирувчи ҳаракатларни бажариш, юзага келадиган ҳар қандай номувофиқликларни таҳлил қилиш, уларнинг қайтарилишини олдини олиш бўйича номувофиқликлар оқибатларига мувофиқ бўлган чораларни кўриш.
Ушбу стандартнинг талабларига мувофиқ бўлиш учун ташкилот хавфлар ва имкониятлар билан боғлиқ бўлган ҳаракатларни режалаштириши ва жорий қилиши зарур. Хавфлар ва имкониятларга кучлар йўналиши сифат менежменти тизими натижавийлигини ошириш, яхшиланган натижаларга эришиш ва номақбул оқибатларни олдини олиш учун асос яратади.
Имкониятлар, масалан ташкилотга истеъмолчиларни жалб қилиш, янги маҳсулот ва хизматларни ишлаб чиқиш, чиқиндиларни қисқартириш ёки унумдорликни ошириш имконини берадиган жиҳатлар мажмуи каби белгиланган натижага эришиш учун қулай бўлган вазиятда юзага келиши мумкин. Имкониятларга нисбатан ҳаракатлар улар билан боғлиқ бўлган хавфларни кўриб чиқишни ҳам ўз ичига олиши мумкин. Хавф ноаниқликнинг таъсир этишидир, ва ҳар қандай бундай ноаниқлик ижобий ёки салбий таъсирларга эга бўлиши мумкин. Хавфдан келиб чиқадиган ижобий оғиш имконият яратиши мумкин, лекин ижобий оғишларнинг барчаси ҳам имкониятларга олиб келмайди.