Мектепке дейінгі білім беру ұйымындағы сахналастыру – іскерлігін ұйымдастыру

Шығармашылық уқыплылықларын қалыптастыруда көркем өнердиң айрықша орны
Балалар ушын ойын хызмети менен бир қатарда көркемлик хызмети де тән. Балалар қызығыушылық пенен сурет салады,ҳәйкел жасайды, конструкторлар және аппликация менен шwғылланады, танец ойнайды, қосық айтады, ертеклер тыңлайды, сүйикли шығармаларын сурет леп көрсетеди. Не ушын балаларда хызметтиң бул түрине балалардың умтылыушылығы соншелли уллы.
А.В.Запорожецтиң, Н.С.Лейтестиң және басқалардың изертлеулерин әр түрли жастың басқышында жайласқан балалардың қоршап алған затларға тәсириниң айрықша мийирманлығын көрсетеди. «Бала әр бир жаста тәсир етиудиң белгили бир түрлерине күтә сезимтал дене түршигерлик дәрежеде болады»-деп көрсетеди А.В.Запорожец,-осы тийкарда тийисли социаллық педагогикалық жағдайларға байланыслы, оның сол генетикалық басқышта белгили психикалық процеслери және сапалары оғада күшли рафжланады.
Балалардың көркемлик түрдеги хызметиниң дамуына тек олардың түсиниклилиги және сүйкимлилиги жәрдемлесип ғана қоймастан, балалардың белгили жас айырмашылықларына байланыслы. Осы дәwир ушын характерли биринши және екинши сигналлық системаның бирлиги, ақыл және сезим органлары арқалы образлық емоционаллық моментлерине жеткерилетуғын тиккелей тәсирге олардың «итибар бериуи» де жәрдемлеседи. Н.С.Лейтес былай деп көрсетеди: «Балалар өзлестириудиң жақтылығы, ядтың образлылығы, көргизбелилиги, қыялдың байлығы және абстрактлық ойлаудың бир қанша жеткиликсизлиги характерли болған көркемлик» деп аталатуғын типке улыума жақын болады.
Сүрет өнерин иелеудиң өзгешеликлери
Сурет салу ерте жастағы баланың шығармашылығының бир түри болып табылады. Баланың сурет салуға болған ықласы 10-13 жасқа дейін асады. Баланың алғашки сурет салу искерлиги қуры сызық жәнеформасыз штрихларды салыудан басланады. Адам фигурасы ретинде бала адамның басын, аяғын, қолын, денесин сурет лейди. Адамның фигурасын салыуосы менен шекленип қалады. Бул сурет салудың басқышы болып есапланады. Балаға адамның суретин не ушын булай салдың деген сорау бергенде ол көриужәне жүриу ушын деп жуфп қайтарыуы мүмкин. Егер изертлеуши ушын балаға анасының сурет ин салыуды осыныс еце, ол сол заматт-ақ анасына қарамастан ақ салыуға кирисип кетиуи мүмкин. Буны бала өзиниң бақлаулары негізінда ядынан салады. Егер балаға кийимдеги адамды салыу тапсырылса , ол алғаш адамның өзин салып болғаннан соң кийимлерин кийиндирип салады. Оған қосымша етип қалтасында кашологи, ондағы көринип турған ақшалары менен қосып салыуы мүмкин. Соң баланың сурет салуында форма пайда бола баслайды.
Бала сурет леп атырған предметиниң белгилерин санап қоймастан, соның менен бирге нәрселердиң формасын бериуге әрекет етеди. Бул сурет салудың 2- басқышы болып есапланады.
Сурет салудың 3-басқышында сурет силует немесе контур формасына ие болады. Бул басқышта бала сурет ти ҳақыйқый түрине уқсас етип салады. Балада сурет салудың дамуында алғашәрекетли сезимтал форманы қабыл етиу сол фқытта қоршаған орталықта бағдарланыу уқыбыныңболыуы менен түсиндириледи.
Баланың барлық әрекетлери және дүңяны қабыл етиуиниң көриужәнеәрекетли сезимтал қарым қатнасықлар ортасындағы байланысы менен түсиндириледи. Бала тиккелей реал ҳақыйқый әрекетте болады. Оны ең алғаш нәтийжеси емес ол әрекет процесіниң өзи қызықтырады. Әрекетлениудиң бул басқышында бала күшли емоционал тәсири менен өзгешеленеди.
Баланың дамуының зәрүрли бағдары бул дүңяны көриу арқалы қабыл етиуиниң өсип барыуы менен деп түсиндириуге болады. Баланың әрекетли сезимтал қулқын көриуге бойсынады. Баланы өзиниң әрекетлери емес, ал өтип атырған процестиң өзи қызықтырады. Сурет салу искерлигинде бала өстириушилик дәwирге келип нәрсени қандай болса, сондайлығынша салыуға әрекет етеди. Бунда ол көриу арқалы кеңисликте перспективалы сурет салу методын иелейди. Үй шараяты балаға сурет салу ушын оны рафжландырыу ушын унамлы жағдайлар туудырып береди. Бул баладағы өз еркинше пайда болатуғын шығармашылық уқыпшылығы, шығармашылық әдетлери материалларды өзлестириу менен байланыслы. Солай етип изертлеулерге қарағанда сурет салупроцесін жасы бойынша төмендегише 4- басқышқа бөлиуге болады.