Menejment” kafedrasi “soha iqtisodiyoti va menejmenti” fani bo‘yicha Bakalavriatning Yeutt va barcha noiqtisodiy ta’lim yo‘nalishlari talabalari uchun

2.Tashkiliy-ma’muriy boshqaruv usullari.
Boshqarishning bu usuli yakkaboshchilik munosabatlari, intizom va mashuliyatga asoslanadi.
Tashkiliy-ma’muriy ta’sir ko‘rsatish - bu aniq boshqaruvning boshqarilaetgan ob’ektga va shaxslarga karatilgan majburiy tavsifidagi to‘g‘ridan – to‘g‘ri mahmuriy ko‘rsatmalardir. Boshqacha qilib aytganda, korxonaning raxbari o‘ziga buysunuvchi sex raxbarlariga, sex raxbarlari shu sexdagi ishlab chiqarish uchastkalarining ustalariga bevosita bajarilishi zarur bo‘lgan ko‘rsatmalarni berishi mumkin va bu ko‘rsatmalarni bajarilishlari lozim.
Bunday ko‘rsatmalar jumlasiga mahsulot turlarini rejaga asosan bir maromda ishlab chiqarishni yuqori darajada tashkil qilish mahsulot sifatini yaxshilash, mehnat normalarini o‘z vaktida ko‘rib chiqish, mehnat intizomini mustaxkamlash va boshqalara tez hal qilinadigan masalalar to‘g‘risidagi ko‘rsatmalar kiradi.


3. Ijtimoiy-ruhiy boshqaruv usullari.
Bu usul mehnatkashlarning ishlab chiqarishni Boshqarishda keng mikesida
ishtirok etishitga asoslangan bo‘lib, bu usulni qo‘llashdan asosiy maqsad jamoalarda soglom ijtimoiy-ruhiy iklim hozirlashdir. Mehnat jamoalarida ijtimoiy – ruhiy iqlimning holati chiqkan nizolar soni bilan belgilanadi.
Nizo - bu raxbar, ishchi va boshqa xodimlar orasida muayyan masalani hal
qilishda tomonlarning bir-biri bilan bir yechimga kela olmaganligini bildiradi.
Jamoa a’zolari orasidagi nizolarning kupchiligi ishlab chiqarishning konikarsiz
tashkil kilinganligi raxbarlarning, ish jaraenida o‘ziga buysunuvchi jamoa
a’zolarining ruhiy holatlarini hisobga olmaganligi, zarur ish sharoitining
hozirlanmaganligi va boshqalara sabablar natijasida vujudga keladi. Nizolar
kanchalik kup bo‘lsa, mehnat jamolarida ijtimoiy-ruhiy iqlim shunchalik
yomonlashadi. Mehnat jarayonida nizo chiqaruvchi ayrim shaxslar bo‘lishi turgan
gap.
Bunday shaxslar ish paytida foydali mehnat bilan shug‘ullanish o‘rniga,
o‘zlarining nizolarida ko‘rsatilgan masalalar raxbar xodimlar tomonidan kanday
qabul kilinaetgani to‘g‘risida gapirib, ham o‘zlarini, ham boshqalaralarni ishdan
chalgitib, ishlashga halakit beradilar. Bunday xol ikki shaxsning ko‘rash jaraeni,
ularinng nizolari raxbar xodimlari yeki jamoat urtoklik sudi kengashi ko‘rib chiqib,
kim noxak, kim haqligini aniqlab, shu masla yuzasidan chiqarilgan hukm natijalarini tushuntirib, ularning shu hukmning to‘g‘riligiga iqror bo‘lguncha davom etadi. Bunday nosog‘lom vaziyat jamoa a’zolariningt barchasiga yetib boradi.
Bundan ayrim ishchi xodimlar manfaatdor bo‘lib, ularning ichidan o‘zlariga yokmagan shaxslar ustidan g‘iybat uyushtirib vaziyatni jiddiylashtirishga harakat qiladilar. Bularning hammasi mehnatkashlar kayfiyatiga salbiy ta’sir qiladi, ularni
asabiylashtiradi, natijada ijtimoiy-ruhiy vaziyat yomonlashadi. Bu esa o‘z-o‘zidan
ishga salbiy ta’sir ko‘rsatadi.