Metallar va metalmaslar. Metallarning fizik xossalari. Metallarning kimyoviy xossalari. Metallarning olinishi bo’yicha eksperementlar o’tkazish

4 - tajriba. Nitrat kislotaning oksidlanish xossasi. Probirkaga kichik mis bo‘lagi va konsentrlangan nitrat kislotani ikki marta suyultirib tayyorlangan kislotadan 5 - 6 tomchi soling. Gaz ajralishi va eritma rangining o‘zgarishini kuzating. Tenglamani molekulyar va ionli ko‘rinishda yozing. Oksidlovchi va qaytaruvchilarni ko‘rsating.
5 - tajriba. I - ioning oksidlanishi Probirkaga 10 tomchi temir (III) - xlorid eritmasidan, 5 tomchi kaliy yodid eritmasidan soling va uning ustiga 2 - 3 tomchi kraxmal eritmasidan qo‘shing. Eritmada ion molekulasi borligini ko‘rsatuvchi ko‘k rangining paydo bo‘lishini kuzating. Tenglamani molekulyar va ionli ko‘rinishda yozing, oksidlovchi va qaytaruvchilarni ko‘rsating, tenglamani yozib tugating. FeCl₃ + KI  FeCl₂ + I₂ . . . . . . . . .
6 - tajriba. Cr0₂ ning Cr0₄^2- gacha oksidlanishi Silindrsimon probirkaga 10 tomchi xrom (III) - sulfat va 3-4 tomchi o‘yuvchi natriy eritmasidan tomizing.Xosil bo‘lgan xrom(III)- gidroksid cho‘kmasi erib ketguncha yana o‘yuvchi natriy eritmasidan tomchilatib qo‘shing.
a) Xrom (III) - gidroksidning olinishi,b) natriy xromaitning xosil bo‘lishi reaksiyasi tenglamaloarini yozing.
Olingan natriy xromat eritmasiga bromli suvdan 5-6 tomchi qo‘shing va yashil rangdan sariq rangga aylanguncha qizdiring. Reaksiya quyidagicha boradi.
Na Cr0₂ + Bg₂ +Na0H Na₂Cr0₄ + NaBr+H₂0
Elektron tenglamasini yozing,molekulalarning koeffitsientlarini tenglang,oksidlovchi va qaytaruvchilarni ko‘rsating.
7. -tajriba. Cr ⁺⁶ ning Cr⁺³ ga qaytarilishi Probirkaga 5 tomchi kaliy bixromat 1 tomchi (d=1,84) sulfat kislota tomizib uning ustiga bir dona natriy sulfid kristalidan tashlang. Eritma rangining o‘zgarishini kuzating.
Reaksiya quyidagi sxema buyicha boradi: K₂Cr₂O₇ + Na₂S0₃ + H₂S0₄  Cr₂(S0₄)₃ + K₂S0₄ + H₂0
Reaksiyaning elektron tenglamasini yozing, koeffitsientlarini qushing. Oksidlovchi, qaytaruvchilarini ko‘rsating.