Mexanika mashinasozlik fakulteti

Kalit suzlar:
Polimer, termoreaktiv, termoplastik, to‘ldiruvchili, to‘ldiruvchisiz, qovushqoqlik, termomexanik egri chiziq, strukturlanish, destrukturlanish, vakuum turg‘unlik, gazsinguvchanlik. Bog‘lovchi, to‘ldiruvchi, qutubli, nisbiy cho‘zilish, polietilen, polipropilen, etilen sopolimerlari, polistirol, ftoroplast – 4.
Nazorat savollari:

1. 
   Plastmassalarning bog‘lanuvchi tabiyatiga ko‘ra turlarga bo‘ling?
   
2. 
   Plastmasslarni issiqqa ta’siri bo‘yicha turlarga bo‘ling?
   
3. 
   Plastmassalarning ta’rifini, tarkibini va umumiy xossalarini keltiring?
   
4. 
   Plastmassalarning kristallik darajasi ortsa uning xossalari qanday o‘zgaradi?
   

MA’RUZA №4
Mavzu: Plastmassalarining issiqqa bardosh turlari.
Ma’ruza rejasi:

1. 
   Issiqqa bardoshlik va issiqqa bardosh plastmassalar
   
2. 
   Aromatik poliamid, ariloks – polifenilenoksid, polisulfon.
   
3. 
   To‘ldiruvchiga ega bo‘lmagan plastik massalar.
   

1. Issiqbardosh plastmassalar
Bu polimerlarda fenilli bo‘g‘in yuqori egluvchanlikka ega bo‘lgan amidli, sulfidli bo‘g‘inlar bilan navbatma-navbat almashgan bo‘ladi. Bunday zanjirlarning issiqqa bardoshligi 400 ^oS bo‘lsa pishiq bo‘g‘in bilan ketma-ket siklik almashadigan turlari 600 ^oS haroratgacha ekspluatasiya qilish mumkin.
Ishlab chiqarishda amaliy qo‘llanish bo‘yicha aromatik poliamidlar, polifiniloksid, polisulfon va getrosiklik polimerlarga qiziqish ortib bormokda.
2. Aromatik poliamid
Fenilon nomi bilan ataladigan material bo‘lib u guruxli birikkan – NH – CO – fenilli radikallarga ega. Bu kristallanadigan chiziqli getrosiklik zanjirga ega bo‘lgan polimer, uning issiqbardoshligi 250 – 260 ^oS, sovuqqa bardoshligi juda yuqori suyuq azon muhitida ham ekspluatasiya qilish mumkin, u kimyoviy turg‘un bo‘lib radiasiya nurlariga bardoshli. Kapronga nisbatan bu material toliqishga yuqori va yeyilishga bardosh material hisoblanadi.
Fenilondan asosan ishqalanishga ishlovchi podshipniklar, germetik yopiladigan jihozlarning tuzuvchi kamera detallari, turli mashina va mexanizmlar uchun tishli g‘ildiraklar va shunga o‘xshagan detallar ishlab chiqarishda qo‘llaniladi.