Microsoft Word Buhgalter doc

Тўққизинчи муомала. Тайёр маҳсулот ишлаб чиқарилган. Унинг ҳақиқий таннархи: 
M маҳсулотники 
41680 
сўм. 
Н маҳсулотники 37170 
сўм 
Жами 
78850 
сўм 
Тайёрланган маҳсулотнинг ҳақиқий таннархи ишлаб чиқаришни ҳисобга олишнинг 
таҳлилий ҳисоби маълумотлари асосида аниқланади. Бунинг учун барча ишлаб 
чиқарилган маҳсулот ва унинг бирлиги (дона, килограмм ва шу кабилар)нинг таннархи 
ҳисоблаб топиладиган калькуляция тузилади. Ҳақиқий харажатлар режадаги 
(меъёрдагилар) билан солиштирилиб, ҳақиқий таннархи «Асосий ишлаб чиқариш» 
счётининг кредитидан ҳисобдан чиқарилади (актив счёт камаяди). Шундай қилиб, ишлаб 
чиқариш харажатлари тайёр маҳсулотга ўтади ва тугалланмаган ишлаб чиқаришдан 
омборга келиб тушиш «Омбордаги тайёр маҳсулот» счётининг дебетида акс эттирилади 
(актив счёт кўпаяди). Синтетик счётда ёзув ҳақиқий таннархда қилинади. 
Тўққизинчи муомаланинг ёзуви: 
Д-т «Омбордаги тайёр маҳсулот» сч. 78850 
К-т «Асосий ишлаб чиқариш» сч. 
78850 
М маҳсулоти ҳақиқий таннархининг калькуляцияси 
Ҳамма ишлаб чиқаришга 
(100 дона) 
Битта бирликка 
Харажат моддалари 
Режа 
бўйича 
Ҳақи-
қатда 
Оғиш 
(+,-) 
Режа 
бўйича 
Ҳақи-
қатда 
Оғиш 
(+,-) 
Материаллар 13720 
10620 
-3100 
137-20 
106-20 
-31 
Иш ҳақи 16000 
18000 
- 
160-00 
160-00 
- 
Ажратмалар: 
а) суғуртага 
320 
320 
- 
3-20 
3-20 
- 
б) пенсия фондига 5760 
5760 
- 
57-60 
57-60 
- 
в) иш билан 
таъминлаш фондига 
320 
320 
- 
3-20 
3-20 
- 
Умумишлаб чиқа-риш 
харажатлари 
8000 
8512 
+512 
80 
85-12 
+5-12 
Бошқа харажатлар 150 
150 
- 
1-50 
1-50 
- 

---

Жами ишлаб чиқариш 
таннархи (5,85%) 
44270 
41682 
-2582 
442-70 
416-82 
-25-88 
Н маҳсулотни ҳақиқий таннархи 
Ҳамма ишлаб чиқаришга 
(100 дона) 
Битта бирликка 
Харажат моддалари 
Режа 
бўйича 
Ҳақи-
қатда 
Оғиш 
(+,-) 
Режа 
бўйича 
Ҳақи-
қатда 
Оғиш 
(+,-) 
Материаллар 9420 
10480 
+1060 
47-10 
52-40 
+5-30 
Иш хақи 13500 
14000 
+500 
67-10 
70-00 
+2-50 
Ажратмалар: 
а) суғуртага 
270 
280 
+10 
1-35 
1-40 
+0-05 
б) пенсия фондига 4800 
5040 
+180 
24-30 
25-20 
+0-90 
в) иш билан таъмин-
лаш фондига 
270 
280 
+10 
1-35 
1-40 
+0-05 
Умумишлаб чиқариш 
харажатлари 
6570 
6991 
+421 
32-65 
34-96 
+0-05 
Бошқа харажатлар 100 
100 
- 
0-50 
0-50 
- 
Жами ишлаб чиқариш 
таннархи (5,85%) 
34990 
37171 
+2181 
174-95 
1854-86 
+10-91 
Таҳлилий ҳисобда бу муомалани ёйиб, ҳар бир ишлаб чиқарилган маҳсулот тури 
бўйича режа таннархи ва ҳақиқий таннархнинг ундан оғишини ажраган холда кўрсатиш 
лозим. Бундай тартиб ишлаб чиқаришнинг таҳлилий счётлари асосида ҳар бир маҳсулот 
тури бўйича таннарх режасининг қандай бажарилаётганлигини ва тайёр маҳсулотниг 
таҳлилий счётлар маълумотлари уларни таёрлашнинг рентабиллигини аниқлаш имконини 
беради. 
Шундай қилиб, ишлаб чиқариш счётларининг кредитга М маҳсулотини - 2588 (тежам 
- сторно ёзув) ва Н маҳсулоти бўйича +2181 (ортиқча харажат режадаги) меъёрий 
(таннархга қўшилиши керак) акс эттирилади. Худди шундай суммалар М ва Н тайёр 
маҳсулот счётларининг дебетига ёзилиши керак.

---