Microsoft Word dinda savol1 ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
3
Humayd A’raj roziyallohu anhu aytadilar: «Kim Qur’on o‘qib, so‘ngra duo qilsa, uning 
duosiga to‘rt ming farishta omin, deb turadi» (Doramiy rivoyati). 
Abu Muso Ash’ariydan, roziyallohu anhu, rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi 
vasallam: «Qur’onni yodlaganingizdan keyin mahkam tutinglar. Allohga qasamki, Qur’on 
arqoni yechilgan tuyadan ham tezroq qochadi», dedilar (Buxoriy va Muslim rivoyatlari). 
Anasdan, roziyallohu anhu, rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: 
«Menga ummatimning savoblari ko‘rsatildi. Ular orasida kishi masjiddan chiqarib 
tashlagan axlat (uchun berilgan savob) ham bor edi. Yana menga ummatimning 
gunohlari ko‘rsatildi. Bir kishiga Qur’ondan biror sura yoki oyatni yodlash nasib etgach, 
so‘ng uni unutib yuborganidan kattaroq gunohni ko‘rmadim», dedilar (Abu Dovud va 
Termiziy rivoyatlari). 
 
Savol: Qur’on tilovat qilishning ham alohida odoblari borligini eshitdim. 
Ular qaysilar? 
Javob: Qur’on o‘quvchi tilovat odoblariga ahamiyat berishi lozim. Avvalo, qiroatda 
ixlosli bo‘lish va bu bilan faqat Allohning roziligini talab qilish, Qur’on xulqi bilan 
xulqlanish, zehnni bir joyga qo‘yib, undagi ma’nolarni tadabbur qilish talab etiladi. 
Qur’on o‘qiyotganida Allohga qullik qilayotganini bilishi va Uni ko‘rib turgandek o‘zini his 
qilishi, Alloh uni ko‘rib turganini zehniga joylashi lozim. 
Qur’on tilovat qilishni xohlagan kishi og‘zini misvok va shunga o‘xshash narsalar bilan 
tozalashi yaxshi bo‘ladi. Misvok arak daraxti shoxidan bo‘lgani yaxshiroq. Boshqa 
narsalar bilan tozalashning zarari yo‘q. 
Qur’onni xushu-xuzu’ va tadabbur bilan o‘qish lozim. Shunda qalb yumshab, nurga 
to‘ladi. Salaf ulamolarimiz ichida tadabbur qilib bir oyatni tun bo‘yi o‘qib chiqqanlar bor. 
Qur’on o‘quvchi tilovat chog‘i yig‘lashi, agar yig‘lay olmasa, o‘zini yig‘lashga 
majburlashi mustahabdir. Bunday qilish oriflar sifati va solih bandalarning shioridir. 
Bunga Qur’oni karimda: «Ular yig‘lagan hollarida yuzlari bilan yiqilurlar va bu (Qur’on) 
ularning xushu’larini (xokisorliklarini) ziyoda qilur» (Al-Isro, 109), degan dalil bor. 
Qur’on tilovat qiluvchining Qur’onni kitobdan o‘qishi yoddan o‘qiganidan afzaldir. Salaf 
ulamolarimiz shunday deyishgan. Ammo kimning tadabburi, fikrlashi, qalbini jamlashi 
Qur’ondan o‘qiganidan ko‘ra yoddan o‘qiganida ziyodroq bo‘lsa, yoddan o‘qigani afzaldir. 
Baland ovozda yoki ovoz chiqarmay tilovat qilish haqida ham ulamolarning so‘zlari 
bor. Riyodan qo‘rqqan kishi ovozini chiqarmay o‘qigani afzal. Agar qo‘rqmasa, baland 
ovoz bilan o‘qigani yaxshi. Shu shart bilanki, atrofidagilar namoz o‘qiyotgan bo‘lmasligi 
kerak. Baland ovoz bilan o‘qiganida boshqalarga ham foyda bor. 
Chiroyli ovoz bilan, tajvid bilan tilovat qilinadi. Juda cho‘zib yuborilmaydi. Biror harf 
ziyoda qilinishi yoki tushirib qoldirilishi harom.
Tilovat qiluvchi kishi suraning o‘rtasidan o‘qimoqchi bo‘lsa, bir-biriga bog‘liq 
oyatlarning avvalidan boshlashi kerak. To‘xtatganida ham bir-biriga bog‘liq oyatlarda 
to‘xtaydi. Boshlanishi, vaqf, juz’, hizb, o‘ndan biri deb e’tibor qilmaydi. Shuning uchun 
ulamolar: «Bir suraning hammasini o‘qishi uzun suradan bir miqdor o‘qiganidan afzal», 
deyishgan. 
Anasdan, roziyallohu anhu, rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Bir 
kecha va kunduzda ellik oyat o‘qigan odam g‘ofillar qatorida yozilmaydi, yuz oyat 
o‘qigan kishi kechani ihyo qilib, Allohning ibodatida uzoq turuvchi, deb yoziladi, ikki yuz 
oyat o‘qigan kishi bilan Qur’on qiyomat kuni hujjat talashmaydi, besh yuz oyat o‘qigan 
odamga esa, bir necha qintor ajr yoziladi», dedilar (Ibn Sunniy rivoyati).