Microsoft Word ilk sayfa zhassulan

Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi, 
http://www.turkkon.org/docs/02_a_NahcivanAnlasmasi_Turkce.pdf
   

---

106  
                                                                                                                                                              
- Hukuki konularda bilgi değişimi ve adli işbirliğinin teşvik edilmesi. 
İlkelerinde göründüğü gibi Konseyin esas amacı hiçbir devletin veya örgütün 
çalışmasına karşı değildir.  Türk Konseyi Orta Asya devletleri ile Türkiye ve 
Azerbaycan’ın her alandaki entegrasyon süreçlerini gerçekleştirmeye yönelik 
çalışmalar yapmaktadır. Türkiye tarafı Orta Asya ülkelerinin öğrencilerine Türkiye 
üniversitelerinde okumasına her türlü imkanlar sağlamaktadır. Orta Asya’nın her bir 
ülkesinde birleşmiş Türk üniversiteleri bulunmaktadır. Örneğin,  Kazakistan’da 
Uluslararası Kazak-Türk Üniversitesi, Süleyman Demirel Üniversitesi ve 
Kazakistan’ın her bölgesinde Türk Liselerin rastlamak mümkündür. Kırgızistan’da 
Manas Kırgız-Türk Üniversitesi vardır.
 
 
 
3.1.5 Kazakistan-Kırgızistan Entegrasyonu Gerçekleşebilir mi? 
 
‘Kazakistan-Kırgızistan Entegrasyonu Gerçekleşebilir mi?’ sorusunun cevabı 
kolay değil, fakat bugünkü iki devlet arasındaki bağlantıları incelersek 
Kazakistan’dan çok bu entegrasyon Kırgızistan için daha yararlıdır. Çağdaş dünyada 
siyasi entegrasyonun gerçekleşme ihtimali düşüktür, lakin en azında iki ülke arasında 
ekonomik ilişkilerin güçlenmesinde fayda vardır.  
Bu sorunun cevabını anket yaparak bulmaya çalıştım.  Anket Türkiye’de okuyan  
Kazakistan ve Kırgızistan toplam sayısı 180 öğrenci arasında yapıldı. Anket kitlesel 
soruşturma metodolojisiyle yapıldı, zira bu yöntem halk arasındaki soruşturmanın en 
yaygınlaşmıştır. Anket Kazakistan ve Kırgızistan vatandaşlarını kapsadığından 
dolayı seçilmiş kişiler arasında yapılan ve toplu (soruşturulanların sayısının birden 
fazla olması) anket olarak algılanır. Soruşturma iki yöntemle yapıldı. Birincisi 
soruşturulanlara direk anket dağıtılarak, ikincisi ise gıyaben (soruşturulanların e-
postasına gönderilerek) yöntemidir. Kitlesel soruşturma ‘Gelep’ yöntemine göre 

---

107  
                                                                                                                                                              
uygulandı. Bu yöntem 1935 yılında ABD’de ortaya çıkmıştır. ‘Gelep’ yöntemi 
aşağıdaki belirtilere sahiptir:
244
 
1)  Kitlesel özelliklere sahip olması; 
2)  Soruşturulanların ergin olması; 
3)   Soruşturulanların bir kişiden fazla olması; 
4)  Anketin direk ve gıyaben yapılması; 
5)  Sorular sorulan kişilere ait ve standart olması.  
Anket sonuçları Sosyal-Siyasi Araştırma Enstitüsüne
245
 (Kazakistan, Astana) 
gönderilerek enstitü uzmanı Ainur Mazhitova tarafından incelendi ve sonuçlandı. 
Kazak-Kırgız entegrasyonunun gerçekleşmesi sadece iki ülke liderlerine bağlı 
bir  şey değildir. Buradaki en önemli unsur, toplumun rızasını almaktır.  İki halk 
arasında birlik konusunu destekleyenler olduğu kadar ve karşı olanlar da vardır.    
Anketin ilk sorularından biri olan ‘Stratejik anlamda ülkenizin ekonomik 
partneri hangi devlettir?’  sorusuna Kazakistan vatandaşlarının %68’si Rusya, %29’u 
Çin, %3 Avrupa Ülkeleri demiştir. Aynı soruya Kırgızistan vatandaşları % 47’si 
Kazakistan, %38’i Rusya, %15’i Çin demiştir. Bu sorunun sonucu olarak Kazakistan 
Kırgızistan’ı ekonomik partner değil, Kazakistan mallarının satış pazarı olarak 
gördüğü hissedilmektedir. Kırgızistan ise Kazakistan’ı ekonomik alanda stratejik