Microsoft Word +++Jinoyat huquqi Umum. Rustambayev 2006. doc

 
6. Kasallik tufayli javobgarlikdan ozod qilish 
 
Agar aqli noraso shaxs tomonidan ijtimoiy xavfli qilmish sodir etilsa, 
bu uni jinoiy javobgarlikka tortish uchun asos bo‘la olmaydi. Agar shaxs 
ijtimoiy xavfli qilmishni sodir etish vaqtida aqli raso bo‘lib, sud hukm 
chiqargunga qadar o‘z harakatlarini boshqara olmaydigan va oqibatlarini 
anglamaydigan holatdagi ruhiy kasallikka chalinib qolsa, qilmish jinoiy 
hisoblanib bunday shaxsga nisbatan Jinoyat kodeksi va Jinoyat protsessual 
kodeksi normalari qo‘llanadi. Jinoyat sodir etgan shaxs hukm 
chiqarilgunga qadar o‘z harakatlarining ahamiyatini anglay olmaydigan va 
boshqara olmaydigan darajada ruhiy kasallikka chalinib qolgan bo‘lsa 
javobgarlikdan ozod qilinadi. Bunday shaxslarni javobgarlikka tortishning 
maqsadga muvofiq emasligi ruhiy kasallikka chalingan shaxsning sud 
tomonidan belgilangan javobgarlik choralalarini kasalligi tufayli to‘g‘ri 
idrok etish imkoniga ega emasligida ifodalanadi. Bunday shaxsga nisbatan 
tibbiy yo‘sindagi majburlov chorasi qo‘llanishi mumkin. Tibbiy yo‘sindagi 
majburlov chorasini qo‘llash tartibi Jinoyat kodeksining 91-95-
moddalarida (Tibbiy yo‘sindagi majburlov choralarini qo‘llashning 

---

414
maxsus tartibi) belgilangan. Agar tibbiy yo‘sindagi majburlov chorasi 
qo‘llanilgan shaxs Jinoyat kodeksining 64-moddasida belgilangan 
javobgarlikka tortish muddati o‘tmasdan tuzalib ketsa, javobgarlikka 
tortiladi. Javobgarlikka tortish muddati sud tomonidan tibbiy yo‘sindagi 
majburlov chorasi qo‘llanilgan kundan boshlab hisoblanadi.
Jinoyat -protsessual kodeksining 84-moddasining 3-qismiga ko‘ra 
jinoyat sodir etilganidan keyin o‘z harakatlarining moxiyatlarini idrok 
etish yoki ularni idora qilish imkoniyatidan mahrum etadigan ruhiy 
kasallikka chalinib qolgan shaxsning jinoyat ishi ayblilik xaqidagi masala 
hal qilinmasdan tugatiladi.