Microsoft Word +++Jinoyat huquqi Umum. Rustambayev 2006. doc
Maxsus qismi moddasida ko‘rsatilgan asosga
Download 1.81 Mb. Pdf ko'rish
|
Jinoyat huquqi Umum.Rustambayev 2006
- Bu sahifa navigatsiya:
- qo‘llanish asosiga ko‘ra .
- subyektiga ko‘ra
Maxsus qismi moddasida ko‘rsatilgan asosga ko‘ra ham bo‘lishi mumkin
Jinoyat kodeksining 73-moddasiga ko‘ra (jazoni o‘tash muddatidan ilgari jazodan ozod qilish) jazodan ozod qilishdan tashqari boshqa asoslarga ko‘ra jazodan ozod qilish turlari jazodan shartsiz ozod qilish hisoblanadi. Jinoiy javobgarlikdan ozod qilish va jazodan ozod qilish tushunchasi bir-biridan mazmun jihatidan farq qiladi: birinchidan, qo‘llanish asosiga ko‘ra. Jinoiy javobgarlikdan ozod qilish umumiy qoida bo‘yicha faqat ijtimoiy xavfi katta bo‘lmagan va uncha og‘ir bo‘lmagan jinoyat sodir etgan shaxslarga nisbatan qo‘llanilsa, jinoiy jazodan ozod qilishda jinoyatning tasnifi (og‘irlilik darajasi)ga qat’iy bog‘liq emas. ikkinchidan, subyektiga ko‘ra, - jinoyat protsessi ishtirokchisi tomonidan jinoiy javobganlikdan gumon qilinuvchi, ayblanuvchi va sudlanuvchi ozod qilinishi mumkin. Jinoiy jazodan esa faqat mahkum shuningdek,, sud hukmi e’lon qilingan shaxs ozod qilinishi mumkin. 425 uchinchidan, jinoiy javobgarlikdan shaxs nafaqat sud tomonidan, balki, surishtiruv, tergov va prokratura organlari tomonidan jinoiy ishni dastlabki tergov jarayonida yoki shaxs jinoyat protsessi ishtirokchisi bo‘lmay turib, ya’ni jinoyat ishini qo‘zg‘atishdan oldindan ozod qilinishi mumkin. Jinoiy jazodan ozod qilish esa faqat sud qarori bilan (jinoiy jazodan ozod qilib sud hukmini chiqarish, jinoyat ishni tugatish to‘g‘risidagi ajrim yoki qaror) amalga oshiriladi. to‘rtinchidan, jinoiy javobgarlikdan ozod qilishning jinoiy jazodan ozod qilishdan yana bir asosiy farqi ayblanuvchi shaxsi bilan bog‘liq bo‘lgan jinoyat huquqiy oqibatdir. Masalan, takroran jinoyat sodir etish yoki jinoyatlar majmui shaxs ikki yoki undan ortiq jinoyat sodir etganda va ular uchun sudlanmagan hollarda huquqiy ahamiyatga ega hisoblanadi. Shu bilan birga shaxs muayyan shartlar asosida jinoiy javobgarlikdan ozod qilinganda ham sudlanmagan hisoblanadi. Jinoiy jazodan ozod qilish sud hukmida tayinlangan jazodan to‘liq yoki qisman ozod qilish hisoblanib, bunda sudlanganlik holati saqlanib qoladi. Jinoyat kodeksining 65, 66, 68, 69, 70, 71, 76-moddalariga binoan ilgari sodir etgan jinoyati uchun javobgarlikdan va jazodan ozod qilingan shaxs takroran jinoyat sodir etish yoki ilgari ham qasddan jinoyat sodir eganlik uchun sudlangandan so‘ng yangi jinoyat sodir etsa bu holat jazoni og‘irlashtiruvchi holat hisoblanmaydi. Bundan ko‘rinib turibdiki, jinoiy jazodan ozod qilish sudlanganlik oqibatini bekor qilmaydi. 1 Jinoiy jazodan ozod qilishni muayyan shartlar mavjud bo‘lgandagina qo‘llash mumkin. Uni qo‘llash asoslaridan biri jinoiy jazoni qo‘llashning maqsadga muvofiq emasligidir. Ayni bitta asos ishni qaysi bosqichida qo‘llanilayotganligiga qarab, jinoiy javobgarlikdan ozod qilishga ham jazodan ozod qilishga ham xizmat qilishi mumkin. Yuqoridagi holat amnistiya aktiga tegishli bo‘lib, u shaxsga nisbatan sud hukmi chiqarilgunga qadar jinoiy javobgarlikdan ozod qilish uchun, sud hukmi chiqarilganidan so‘ng asosiy va qo‘shimcha jozodan ozod qilish uchun tadbiq etiladi. Jinoyat kodeksida jazodan ozod qilishning quyidagi turlari ko‘rsatilgan: 1) jazo mudatining o‘tib ketganligi munosabati bilan jinoiy javobgarikdan ozod qilish (69-modda); 2) shaxsning ijtiomoiy xavflilik xususiyatini yo‘qotganligi munosabati bilan javobgarlikdan ozod qilish (70- modda) ; 1 Оliy Sud Plenumi qarori «Jinoyat uchun jazo tayinlash amaliyoti to’g’risida » 1996 yil 19 iyul №16. 426 3) aybdor o‘z qilmishiga chin ko‘ngildan pushaymon bo‘lganligi munosabati bilan jazodan ozod qilish (71-modda); 4) shartli hukm qilish (72-modda); 5) jazoni o‘tashdan muddatidan oldindan ozod qilish (73-modda); 6) jazoni yengilrog‘i bilan almashtirish (74-modda); 7) kasallik yoki mehnat qobiliyatini yo‘qotishi munosabati bilan jazodan ozod qilish (75-modda); 8) amnistiya akti asosida jazodan ozod qilish (76-modda). Bundan tashqari jinoiy jazodan ozod qilishning yana bir alohida turi mavjud bo‘lib, Jinoyat kodeksi Maxsus qismida jinoiy jazodan ozod qilish asosi ko‘rsatilgan bo‘lsa, shaxsni jinoiy jazodan ozod qilish mumkiin bo‘ladi. Download 1.81 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling