Microsoft Word Кобилов. Иктисод назарияси. Дарслик лот doc
Download 2.93 Mb. Pdf ko'rish
|
Qobilov Sh Iqtisodiyot nazariyasi darslik 2013
|
2. Tadbirkorlik tizimi
Tadbirkorlik tizimi – bu tadbirkorlikka xos bo‘lgan iqtisodiy munosabatlar va tadbirkorlikning huquqiy tashkiliy jihatlari va unga oid siyosatning yaxlitligi, ya’ni majmuidir. Bu tizimning nimalardan iborat bo‘lishini quyidagi chizmada ko‘rish mumkin. Tadbirkorlik rivojlanib, jamiyatda mustahkam o‘rin egallashi uchun aytilgan tizimning barcha bo‘g‘inlari birgalikda ishlashi kerak bo‘ladi. Bular orasida tadbirkorlikka oid qonun-qoidalarga rioya etish alohida o‘rin egallaydi. Ayniqsa, 2010-yil 12-noyabrda bayon qilingan Konsepsiyaga muvofiq, O‘zbekistonda tadbirkorlik faoliyatini tartibga soluvchi qonunlar va qarorlar qabul qilingan bo‘lib, ular faoliyatini tartibga solishda muhim rol o‘ynaydi. Ularning ayrimlarini keltiramiz: O‘zbekiston Respublikasining «Tadbirkorlik faoliyati erkinligining kafolatlari to‘g‘risida»gi 2012-yil 2-may (yangi tahrirda); «Oilaviy tadbirkorlik to‘g‘risida»gi 2012-yil 2-may; «Xususiy mulkni himoya Tadbirkorlik tizimi Tadbirkorlik obyekti Tadbirkorlik subyekti Tadbirkorlik qonun- qoidalari Tadbirkorlik- ning axloqiy me’yorlari Tadbirkorlik siyosati Tadbirkorlik infratuzilmasi T ovar is hlab chiqar is h Pulli xiz m at ko‘rs at is h T ovar lar ni s o tis h Yur idik s h axs lar Ji sm o n iy sh ax sl ar Yozilgan qonun- qoidalar Yozilmagan qonun- qoidalar Davlat o‘ rn atgan me’ yor lar Odat tus iga kir g an me’ yor lar Davlatning s iyos ati T adbir kor lar ning o‘ zini s iyos ati Is hla b c h iqa ris h infratuzilmas i M o liyaviy infratuzilma T ijora t infra tuz ilma si T adbir kor lar ning nodavlat uyus hmas i 179 qilish va mulkdorlar huquqlarining kafolatlari to‘g‘risida»gi 2012-yil 24- sentabr qonunlari; O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining «Tadbirkorlik subyektlari tomonidan taqdim etiladigan hisobot tizimini takomillashtirish va uni noqonuniy talab etganlik uchun javobgarlikni kuchaytirish to‘g‘risida»gi 2005-yil 15-iyun PQ-100-sonli; «Davlat xaridlari tizimini optimal- lashtirish hamda ularga kichik biznes subyektlarini jalb qilishni kengaytirish to‘g‘risida»gi 2011-yil 7-fevral PQ-1475-sonli; «Kichik biznes va xususiy tadbirkorlik yili» Davlat dasturi to‘g‘risida»gi 2011-yil 7-fevral PQ-1474-sonli; «Kichik biznes va xususiy tadbirkorlik subyekt- lariga kredit berishni ko‘paytirishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida»gi 2011-yil 11-mart PQ-1501-sonli qarorlari; O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining «Tadbirkorlik subyekt- larini huquqiy himoya qilish tizimini yanada takomillashtirish chora- tadbirlari to‘g‘risida»gi 2005-yil 14-iyun; «Tadbirkorlik subyektlarining xo‘jalik sohasidagi huquqbuzarliklari uchun moliyaviy javobgarligini erkinlashtirish to‘g‘risida»gi 2005-yil 24-iyun; «Tadbirkorlik subyekt- larini tekshirishni yanada qisqartirish va uning tizimini takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi 2005-yil 5-oktabr; «Tadbirkorlik subyektlarini tekshirishlarni yanada qisqartirish va ular faoliyatini nazorat qilishni tashkil etish tizimini takomillashtirish borasidagi qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida»gi 2011-yil 4-aprel; «Kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni yanada rivojlantirish uchun qulay ishbilarmonlik muhitini shakllantirishga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida»gi 2011-yil 24-avgust farmonlari; O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining «Kompleks tadbirkorlik litsenziyasi (franshizing) shartnomalarini davlat ro‘yxatidan o‘tkazish tartibi to‘g‘risidagi nizomni tasdiqlash haqida»gi 2010-yil 4- noyabr 244-sonli; «Xususiy tadbirkorlar yuridik shaxs tashkil etmasdan shug‘ullanishi mumkin bo‘lgan faoliyat turlari ro‘yxatini tasdiqlash to‘g‘risida»gi 2011-yil 7-yanvar 6-sonli qarorlari. Tadbirkorlik faoliyati qonuniylikka asoslanar ekan, ularning qonuniy manfaatlarini himoya qilish huquqni muhofaza qiluvchi organlar xodimlariga mas’uliyatli vazifani yuklaydi. Chunki mamlakatda qanchalik o‘rtacha mulkdorlar sinfi mustahkam qaror topsa, jamiyatning iqtisodiy negizlari shu qadar mustahkam bo‘ladi. Barcha ham tadbirkor bo‘la olmaydi, faqat tadbirkorlik qobiliyati sohiblari tadbirkorlikni o‘z zimmasiga oladi. Shu bois, jahon tajribasiga ko‘ra tadbirkorlik qobiliyati iqtisodiy o‘sishning muhim sharti sifatida qaraladi. 180 Tadbirkorlik g‘oyat murakkab va mas’ul faoliyat bo‘lganidan uning har xil turlari mavjud. U tasniflanganda mulkiy maqom, qonuniylik, faoliyat turi kabi mezonlar asos qilib olinadi. Download 2.93 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|