Microsoft Word kr dunyoning ishlari ziyouz com doc

www.ziyouz.com кутубхонаси 
92
кило ёғ, юз литр сут... Ўқинг, савод борми ўзи? 
Ойим қоғозга эмас, Далавойнинг кўзига термилди: 
— Қўтир эчки қанақа қилиб юз литр сут берсин, оповси, — деди секин. 
— Ия! — Далавойнинг кулранг кўзлари қисилиб кет-ди.— Ҳали давлатнинг закуни бекор экан-
да! Тегишли жойда гаплашиб қўймайлик тағин. 
Ойимнинг ранги қув ўчиб кетди. 
— Жон укам, — деди ялиниб. — Илоё мартабангиз бундан ҳам улуғ бўлсин. Кўриб турибсиз-
ку... 
— Э, нимани кўраман! Мана бу ерга ҳаммасини ёзиб қўйибман-ку! Мана! Мана! 
У қоғозни «мана» деб шаҳд билан кўтарган эди, жийрон ҳуркиб кетди. Қаттиқ пишқирдию 
сувлиғини шиқирлатганча бир силтаган эди, жилов Далавойнинг қўлидан чиқиб кетди. 
Қўлтиғига қистирилган қамчиси тупроққа тушди. От думини гажак қилганча дарвоза томон 
йўртди. Далавой жаҳолатда отнинг кетидан югурди. Бир сакраб жиловдан тутиб олди-да, 
судрагундек бўлиб бояги жойга олиб келди. Энгашиб ердан қамчисини ол-ди-ю, кучи борича 
жийроннинг бошига солди. От жон аччиғида бошини силкитиб олдинги оёқлари билан ер 
тепина бошлади. Аммо Далавойнинг бақувват қўли жиловни бураб олган, ҳар гал қамчи 
визиллаганида от пишқириб сувлиғидан кўпик сачратар, кўзлари олайиб қулоғини динг 
қилганча ер тепинар, бироқ жиловини бўшатолмас эди. 
Даҳшатдан чинқириб юбордим. Акам ҳамон анграйиб турарди. Ойим югуриб келиб 
Далавойнинг қамчисига осилди: 
— Урманг, жониворда нима гуноҳ! 
— Э, нари туринг! — Далавойнинг кўзларида росмана ваҳший ўт ёнар, ўзининг лаби ҳам худди 
отиники сингари кўпириб кетган эди. У аъзойи бадани титраб турган отни жиловидан силтаб 
тортганча ҳовли бурчагига қараб юрди. Бир қўлида жилов тутган кўйи иккинчи қўли билан 
эчкининг арқонини қозиқдан еча бошлади. Ойим чумчуқдек чирқиллаб, эчкининг арқонига 
ёпишди. 
— Бермайман! — деди нафаси қайтиб. — Ўлдирсанг ҳам бермайман. 
Далавой арқонни ечиб торта бошлади. Боядан бери ёнимда индамай турган акам супадан 
сакраб тушди-да, чопиб бориб арқонга ёпишди. Далавой у ёққа тортди, ойим билан акам бу 
ёққа. Ойимнинг рўмоли ечилиб, елкасига тушди. Сочлари ёйилиб кетди. Эчки ҳам худди 
ҳаммасини тушунгандек тўртта оёғини ерга тираб орқага тисарилади. Энди овози ўча бошлаган 
кучугимиз тағин «ишга киришди». Қандайдир ингичкалашиб кетган товушда алам билан 
акиллаганча, коптокдек пилдираб чир айлана бошлади. Фақат мен даҳшат ичида қотиб турар, 
нима қилишимни билмас эдим. Далавой арқонни сал бўшатган эди, бўйни чўзилиб кетган эчки 
бошини силкитиб, бўғилиб йўтала бошлади. 
Ичкарида ухлаб ётган укам шовқин-сурондан уйғониб кетди шекилли, айвонга иштончан чиқиб 
бурни оққанча йиғлай бошлади. Ойим Далавойнинг арқонни бўшатганидан умидвор бўлиб яна 
ялинди. 
— Ҳеч бўлмаса мана шу қора кўзларни ўйланг. Илоё сиз ҳам шунақа қўша-қўша ўғиллар 
кўринг, укам, — деди ҳарсиллаб. 
Далавой арқонни қўйиб юбормади. Ижирғаниб юзини ўгирди: 
— Э, шунақа қинғир-қийшиқ болалар кўрадиган бўлсам, кўрмадим-е! 
Ойим тарсаки егандек бирдан сесканиб кетди. Бир зум Далавойга тикилиб турдию арқонни 
қўйиб юборди. Қалин лаблари титрай бошлади. 
— Ол! — деди овози қалтираб. Ўша заҳоти кўзлари жиққа ёшга тўлди. — Ўзимни сўксанг сўк, 
болаларимни нимага ҳақорат қиласан, имонсиз! — Кейинги сўзлар бўғзидан йиғи аралаш нидо 
бўлиб чиқди. — Илоё у дунё бу дунё тирноққа зор бўлгин, билдингми! Илоё хонадонинг 
чақалоқ йиғисига зор бўлсин! 
Далавой бирпас безрайиб турди-да, ғудраниб сўкинди. Арқонни қўйиб юбориб орқасига 

---

Дунёнинг ишлари (қисса). Ўткир Ҳошимов