Microsoft Word shaytanat4 ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
82
Mo‘min qiyofasini o‘zgartirmadi. Biroq, aytmoqchi bo‘lganini diliga tugdi: «Hali sen meni 
yanchmoqchimisan? Qani, bir urin-chi? Meni yanch-moqchi bo‘lganlarning birinchisi sen 
emassan. Oxir-gisi ham emasdirsan har qalay. Meni pachoqlab o‘tmoqchi bo‘lganlarning 
qanchasi qoqildi, qanchasining oyoqlari sindi, bo‘yni egildi. Yana qancha oyoqlar sinishga 
mahtal bo‘lib turibdi. Sening bu chillak oyoqlaring ham shularning old qatorida. Sen 
befahmlarda andisha degan narsa yo‘q. Shuning uchun bizlardagi andishani qo‘rqoqlik 
deb hisoblaysanlar. Men hozir sening ko‘-zingga chorasiz qo‘zichoq bo‘lib 
ko‘rinyapmanmi? Yaxshi. Lekin bilib qo‘y: yo‘lbars har qanaqasiga yo‘lbarsdir, u hech 
qachon qo‘y bo‘lolmaydi!» 
«Oqqush qo‘shig‘i» restoranidagi suhbatda ko‘p gaplar aytilmadi. Zulm bulog‘idan bahra 
olguvchi maqsadlar go‘yo sirlar pardasiga o‘ralgan edi. Go‘yo deyilishiga sabab: 
ohanraboning ikki qutbi kabi bo‘lmish bu ikki odam bir-birining niyatini yaxshi anglab 
turardi. «Bolta tushgunicha kunda dam oladi», deganlaridek, hozircha o‘zlarini bir-
birlarining qora niyatlaridan bexabar qilib ko‘rsatadilar. Ularning har biri o‘zini bolta, 
xarifini esa kundaga qo‘yilguvchi bosh deb hisoblashadi. 
«Oqqush qo‘shig‘i» restoranidagi ikki odamning qaysi biri bu kun so‘nggi qo‘shig‘ini ayta 
boshladi — yolg‘iz Yaratganga ma’lum. 
_______________ 
* Mazmuni budir: Kim bu dunyoda zarra misqol og‘irligida yaxshilik qilsa ham 
(mukofotini) ko‘radi. Va kimki bu dunyoda zarra misqol og‘irligida yomonlik qilsa ham 
(jazosini) ko‘radi. 
«Zalzala» surasi, 7—8 oyatlar. 
VII b o b 
I 
Qaysi bir kuni Jalil Kesakpolvonning qiliqlaridan g‘ashi kelib, Asadbekdan: 
— Dunyoda uchta narsa yo‘q, bilasanmi? — deb so‘ragan edi. Asadbek bolalik yillaridan 
esdalik bo‘lmish bu topishmoqni eshitib kulimsiragan, javobni bilsa ham «hozir boshqa 
gap topadi», degan xayolda indamay qo‘ya qolib yanglishmagan edi. 
— Hovuzning qopqog‘i, osmonning ustuni yo‘q, a?— degan edi Jalil. So‘ng: — 
Uchinchisi-chi? Bilmaysanmi? — deb javob talab qilganda Asadbek: 
— Uchinchisi — oshpichoqning qini yo‘q, — deb osongina qutilmoqchi bo‘lib, bu safar 
adashdi. 
Ushlagan joyni kesuvchi Jalil unga sinchiklab tikilgani holda: 
— Rostdan bilmaysanmi? Xo‘p, osmonga ustun, hovuzga qopqoq qilib bo‘lmaydi. Lekin 
oshpichog‘ingga qin qilish qiyinmas. Uchinchisini bilmasang bilib ol: og‘ayning Haydar 
pakanada vijdon yo‘q! Bu haromi oshnang dunyoda vijdon nima ekanini bilmay o‘tar, — 
degan edi. 
Jalil vijdon tushunchasini o‘z aqli qamrovi bilan o‘lchar edi. Bu sohada Asadbekning, 
ayniqsa Kesakpolvonning o‘lchovlari ayri-ayri edi. Hatto Jalilga vijdonsizlik bo‘lib 
tuyulgan narsa ular uchun vijdonning yuqori martabasidagi ko‘rinish hisoblanardi. Bir 
tuproq ustida istiqomat qilib, bir havodan nafas olib, bir suvdan ichib kun ko‘rganlari 
holda boshqa-boshqa olamda yashovchi bu odamlarning vijdonga oid o‘lchov va 
tushunchalari bir xil bo‘lishi mumkin ham emas. 
Chuvrindining o‘limida Kesakpolvon gumonsirilayotganidan Jalil bexabar edi. Bilganda 

---

Shaytanat (4-kitob). Tohir Malik