Mikrobiologiya fani va uning vazifasi mikrobiologiya fanining qishloq xòjaligidagi ahamiyati

SPIROXETALAR

Tibbiy ensikopediya

S

Spiroxetalar

Spiroxetalar [Spirochaetalos] – baktriyalar tartibi. Hujayrasining diametri 0,2-10,0, oʻz. 5-500 mkm, spiral buralgan prtoplazmatik silindr va uning devoridan iborat. Sirtdan koʻp qavatli qobiq, yaʼni qin bilan oʻralgan.

Silindr bilan qin oʻrtasida bitta yoki bir necha fibrillalar joylashgan. Fibrilllar silindrning 2 uchiga birikkan, oʻrta qismi erkin.

Ularning tarkibi va tuzilishi bakteriyalarning xivchinlariga oʻxshash boʻlganidan suzish vazifasini bajarishi mumkin. Spiroxetalar boʻlinish orqali koʻpayadi.

Grammanfiy, spora hosil qilmaydi; fakultativ aerob yoki anaerob. 1 oilasi, 8 tartibi maʼlum. Koʻpchilik turlari erkin yashovchi saprofitlar; bir qancha turlari mollyuskalar va termitlarga kommensal yoki hayvonlar va Odamda parazitlik qiladi (zaxm, leptospiroz va boshqa(lar) kasalliklarni koʻzgʻatad

Miroorganizmlarning soni qanday aniqlanadi.Misollar bn tushuntiring.
Mikroorganizmlar - asosan, bir hujayrali mikroskopik tirik mavjudotlarning katta guruhi. M.ga bakteriyalar, aktinometsitlar, achitqilar, mogʻor zamburugʻlari, mikroskopik suvoʻtlar va boshqa kiradi. M. prokariotlar (hujayrasida yadro va xromosoma apparati yoʻq organizmlar) va eukariotlar (hujayrasida sitoplazma va membrana bilan ajratilgan yadrosi bor bir yoki koʻp hujayrali organizmlar)ga boʻlinadi. M. tabiat (tuproq, suv, oʻsimlik qoldiqlari va boshqalar)da keng tarqalgan. 1 g tuproq yoki suv osti gruntida 2—3 mlrd.gacha M. boʻladi. M.ning oʻlchami turlicha boʻlib, ular mikronning oʻndan bir qismidan bir necha mikrongacha. M.ning fiziologik-morfologik xususiyatlari va hayot sikli har xil. Koʻpgina M. bir hujayrali, baʼzilari, mas., mogʻor zamburuglari koʻp hujayrali iplar (mitseliy)ga ega. M., odatda, xlorofillsiz, ammo baʼzilarida bakterioxlorofill va xlorofill bor. Koʻpchiligi boʻlinib, baʼzilari kurtaklanib, shuningdek, konidiya va sporalar hosil qilib koʻpayadi. Kasallik qoʻzgʻatuvchi M. ham mavjud. M. tashqi muhitning har xil omillari taʼsiriga juda chidamli. M. tabiatda moddalar aylanishida katta rol oʻynaydi. M. oʻsimlik va hayvon qoldiqlarini parchalab, yashil oʻsimliklar oʻzlashtirishi mumkin boʻlgan mineral birikmalar (mas., karbonat angidrid gazi, ammiak va boshqalar)ga aylantiradi. Azot toʻplovchi M. va tuganak bakteriyalari molekulyar azotni yigʻish xususiyatiga ega. M. fosfor, azot, uglerod, oltingugurt, temir va boshqalarning tabiatda aylanishida ishtirok etadi. Bundan tashqari, tuproqda koʻpayib, soʻng nobud boʻlib, uni organik moddalarga boyitadi. M. hayot faoliyati natijasida tuproq unumdorligi ortadi (yana q. Mikroflora).