Mikrobiologiya va

Serodiagnostikasi. Klinik amaliyotda asosiy diagnostik usul Ra>t reaksiyasi hisoblanadi. Rayt reaksiyasi kengaytirilgan agglyutinatsiya reaksiyasi bo* lib, Vidal reaksiyasiga o\xshab qo'yiladi. Reaksiya birmci haftadan boshlab musbat bo'ladi. Eng yuqori titri I—2-oylarda kuzati a Diagnostikum sifatida brutsellalarning metilen ко ki bilan bo ya gan korpuskulyar diagnostikumidan (uchala qo'zg'atuvchilardan irga tayyorlanadi) foydalanish muirk’n. Reaksiyaning diagnostik titri . va undan ortiq boMishi kerak. Rayt reaksiyasidan oldin albatta taxmimy Xeddelson agglyutinatsiya reaksiyasi qo laniladi. Rea 'Siya 'asa ^ suyultirilmagan zardobi va konsentratsiyalangan “antigen-diagnostikum bilan qo‘yiladi. , ■ j
Xeddlson agglyutinatsiya reaksiyasi qo‘yish. 9x1- sm atta i ag maydon tozalangan kvadrat oynacha 5 ta katakc ^{a ar}&^a °¹ , j unga mikropipetka bilan ingrediyentlar 4°‘shiladi. ata с , ^
ingredentlar zardobning eng kam miqdoridan bos a s ₀chlab
bilan aralashtiriladi. Natija musbat bo‘lsa birinchi aqiqa a oynachada agglyutinatsiya ro‘y beradi. Agar aggyutina siy -
bermasa oynacha ehtiyotlik bilan spirtovka alangasida ozroq ^^dirl^‘ Agglyutinatsiya zardobning 0,02 va 0,01 m miq on a ,
musbat hisoblanadi. Lekin Xeddlson reaksiyasi °'ta maxsu^mas, ba kasalliklarda, yuqori harorat ko‘tarilganda ham musbat ю


231

Shuning uchun bu reaksiya taxminiy hisoblanadi.

Oxirgi yillarda brutsellyoz diagnostikasida BGAR keng qoilanilmoqda. bu reaksiyada brutsellyozni eritrotsitar diagnostikumi qo’llaniladi. Reaksiyani qo'yish usuli boshqa BGAR o'xshash (serologik reaksi\alarga qarang).
Bulardan tashqari. brutsellyoz diagnostikasida immunoflyiioressensiya, opson fagotsitar reaksiya. KBR keng qo’llaniladi. Bu reaksiyalar vetarli darajada sezgir va maxsusdir. Brutsellyoz kasalligi ko’pchilik holatlarda surunkali shaklga o'tib olishi natijasida yuqorida keltirilgan usullar bilan aniqlashning musbat natijalari kamayib ketishi kuzatiladi. Shu bilan bir qatorda organizmning qo‘zg‘atuvchiga nisbatan sezgirligini oshishi va qonda to'liq bo‘lmagan AT ко’pay ishi kuzatiladi.
Byurnening teri allergik sinamasini qo’yish uchun bilak terisi orasiga

1. 
   1 ml brutselin yuboriladi, 24 soatdan so’ng shu jov qizarib. shishib chiqsa, natija musbat hisoblanadi.
   

Brutsellyoz kasalligi profilaktikasi: Tirik brutsellyoz vaksinasi V.abortus shtammidan tayyorlangan 19 - VA. Vaksina brutsellinga manfiy natija bergan katta yoshdagilarga teri ostiga bir marta. 10 yoshdan 15 yoshgacha boiganlarga teri ostiga bir marta yuboriladi. Epidemiologik koi*satma bo‘yicha 7 yoshdan ham emlanadi. Qayta emlash 10-12 oydan keyin olib boriladi.
Kuydirgi kasalligi qo‘zg‘atuvchisining taksonomiyasi: Bacillaceae oilasi, Bacillus avlodi, Bacillus anthracis.
Qo’zg'atuvchi spora hosil qiladi, sporasi t&nasining o’rtasida joylash­gan. Kasallik qo‘zg‘atuvchining yuqish yo'llariga qarab 3 xil shaklda ke- chadi: o‘pka. ichak, teri shakllari. Sibir yarasida 2 xil antigen: O-antigeni va K-kapsulali antigen uchraydi. O-antigeni juda chidamli bo'lib, Askoli reaksiyasida shu antigen aniqlaniladi. Kuydirgi kasalligi zoonoz kasallik boiib, hayvonlardan odamga yuqadi. Laboratoriya diagnostikasida asosan serologik, bakterioskopik, bakteriologik. biologik usullar qoilaniladi.

1. 
   Bakterioskopik usul. Olinadigan biologik ashyo: yaradan ajratiladigan suyuqlik, qon, balg'am, najas, siydik. Ashyodan surtma tayyorlanadi, ko'rish maydonida kuydirgi batsillasining 2 - tointoq, yirik tayoqcha boiib,oziq muhitlarda uzun zanjirsimon shaklda joylashadi. Spora, kapsula hosil qiladi, Grammusbat tayoqchalar harakatsiz. Morfologik, tinktorial xususiyatlari o’rganiladi (67a-rasm).