Mikroiqtisodiyot” fanidan tayyorlangan glossariy almashtirish samarasi

Inson kapitali nazariyasi – inson kapitaliga investisiya qo’yish natijasida ish haqining har xil darajada bo’lishi sabablarini tushuntirib beruvchi nazariya.
Inson kapitaliga investisiya (human capital investment) – insonning qobiliyatini, malakasini, ishchining mehnat unumdorligini oshirishga olib keladigan har qanday harakat (shu bilan birga bilim olishiga, sog’lig’ini tiklashga sarflar).
Institutlar – iqtisodiy sub’ektlar harakatini cheklovchi, ularning o’zaro munosabatlarini tartibga soluvchi me’yorlar, qoidalar hamda ushbu me’yor va qoidalarni bajarilishini nazorat qilish mexanizmlari.
Iste’molchi ortiqchaligi (yutug’i) – iste’molchi tovarlar uchun to’lashi mumkin bo’lgan narxlar bilan tovarlarga bozorda haqiqiy to’langan narxlar ayirmalarining yig’indisi.
Ish haqi (wage rate) – foydalanilgan mehnat uchun berilgan pul miqdori yoki narx.
Ishlab chiqarish (product) - ishlab chiqarish omillaridan foydalangan holda mahsulot yaratish jarayonini yoki ishlab chiqarish omillarini tayyor mahsulotga aylantirish jarayoni.
Ishlab chiqarish imkoniyatlari chizig’i – mavjud bo’lgan ishlab chiqarish resurslaridan to’liq va samarali foydalanish orqali ishlab chiqariladigan tovarlar kombinasiyasini ifodalovchi chiziq.
Ishlab chiqarish imkoniyatlari chizig’i – mavjud texnologiyada kapital va mehnatdan to’liq foydalangan holda ikkita tovar kombinasiyalarini maksimal darajada ishlab chiqarishni ifodalaydigan chiziq.
Ishlab chiqarish omillari cheklangan bo’lib, ularga mehnat (labour), kapital (sapital), materiallar (xom ashyo, butlovchi qismlar, elektr energiyasi, gaz, suv va hokazo), yer (land).
Ishlab chiqarish funktsiyasi – ishlab chiqarilgan mahsulot miqdori bilan shu mahsulotni ishlab chiqarishdagi sarflangan ishlab chiqarish omillari miqdori o’rtasidagi bog’liqlikni ifodalovchi funktsiya.
Ishlab chiqarish shartnomalari chizig’i – resurslarni Pareto samarali joylashtirish chizig’i bo’lib, bunda quyidagi shart bajariladi: