Мир аммон деҳлавий чор дарвеш қиссаси

қадрдон билиб, 
узоқ йиллик 
хизматларимиз қадрига 
етади", деб шукурлар қилишди. Бу гаплар у разилнинг 
қулоғига етди. Унинг сийнасида яшириниб ётган "илон" 
ғимирлаб қолди. Мени хилватга чақиртиб: "Эй, Муборак! 
Шаҳзодани бир амаллаб ўлдириш иложини топ. Уни 
бизнинг дилимиздан бутунлай 
ўчир, 
токи 
хотиржам 
бўлайлик!" деди. 
Ана шундан 
бери хавотирдаманки, 
амакингиз сизга ашаддий душман бўлиб қолибди.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Муборакдан бу номуборак хабарни эшитиб, даҳшатдан 
юрагим чиҳаёздк. Жон ширинлик ҳилиб, ўзимни Мубо- 
ракнинг оёғига ташладим.
— Худо шоҳид, тахтдан кечаман, аммо жонимни 
сақлаб ҳолинг,— дедим унга.
У марди вафодэр бошимни кўтариб бағрига босди.
— Ҳеч ҳандай хавф йўҳ. Менинг бир режам бор. 
Агар шу амалга ошса, ҳеч нарсадан ҳўрҳмасангиз 
бўлади. Омон бўлсангиз, дунё топилади. Омон ҳам 
ҳоласиз, барча орзу-ниятларингизга ҳам етасиз,— деб 
тасалли берди-да, мени жаҳонпаноҳ волидам оромгоҳига 
олиб кирди.
У ерда бир тахт бор эди; бир томонини менга 
ушлатиб, иккинчи томонидан ўзи ушлаб, жойидан ков- 
лай бошлади. Озроҳ ковлаган эди, • занжир, ҳулфли 
эпшкча кўринди. Муборак мени олдига чаҳирди. Ўзимча, 
мени ўлдириб, шу ерга кўмар экан-да, деган хаёлга 
бордим. 
Ўлимим 
кўз 
олдимга 
келса 
ҳам 
калима 
келтириб, аста-секин олдига ўтдим. Қарасам, у эпшкча- 
дан тўрт хонали уйга кирилар экан. Ҳар бир хонада 
олтин 
занжирларга 
осилган 
ўнта 
катта-катта 
хум 
чайҳалиб турибди. Ҳар бирининг оғзига олтин ғишт 
терилган, устида биттадан зумраддан ишланган маймунча 
ўтирибди. Тўрт хонада шундай хумлардан ҳирҳта бўлиб, 
бир кам ҳирҳтасининг оғзи олтин ғишт билан бекитилган 
ва устида биттадан зумрад маймунча ўтирибди, ҳирҳинчи 
хумнинг оғзида на тилло ғишт бор ва на маймунча. 
Лекин у олтин тангалар билан лиҳ тўла эди. Бу ерда 
бир ҳовузча жавоҳир билан лиммо-лим эди.
— Эй амаки! — дедим мен Муборакка. — Бу ҳандай 
тилсимот, кимнинг макони? Бу зумрад маймунчаларнинг 
сири нимада?
— Сиз кўриб турган маймунчаларнинг сири шундай. 
Раҳматли падарингиз ёшлигида парилар подшоҳи Малик 
Содиҳ билан дўстлашган, борди-келдиси бор эди. Ҳар 
йилда бир мартаба ҳар хил совға-саломлар олиб, унинг 
мулкига борар, бир ойча Малик Содиҳникида меҳмон 
бўлиб 
ҳайтар 
эди. 
Қайтишида 
парилар 
подшоҳи 
отангизга битта зумрад маймунча тортиҳ ҳилар эди. У 
кипш олиб келган маймунчасини шу маконга яшириб 
ҳўяр эди. Бу сирдан мендан бўлак киши воҳиф эмасди. 
Бир куни мен отангиздан: "Эй подшоҳим! Минг-минглаб
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

I ипло харж қилиб, тошдан ясалган битта маймунчани 
тш б ксласиз, бундан нима фойда?" деб сўрадим.
Подшоҳ менинг гапимга кулди: "Эй, Муборак, бу 
■
ирни ҳеч кимга айта кўрма. Бу митти маймунчаларнинг 
ҳл р бирига мингта баҳайбат дев тобе. Аммо маймунчалар 
•,ирҳҳа етгандагина уларни ишга солиш мумкин. Унгача 
(>ирон нарса ҳилиб бўлмайди". Афсус, маймунчалар бир 
кам ҳирҳта бўлганда отангиз оламдан ўтди. Шунча 
мсҳнати 
зое 
кетди. 
Эккан 
дарахтининг 
мевасидан 
баҳраманд бўлолмади.
Эй, 
шаҳзода! 
Сизнинг 
ҳийин 
аҳволга 
тупшб 
ҳолганингизни кўргач, бу гаплар ёдимга келиб ҳолди. 
Дилимда, сизни бир амаллаб Малик Содиҳ ҳузурига 
олиб бориб, амакингиз зулмини унга арз ҳилсам, деган 
ҳарорга келдим. Шояд, отангиз билан дўстлиги ва ар- 
воҳининг хотираси сизга ўша етмаётган ҳирқинчи май- 
мунчани берса. Ана унда маймунчалар мулкингизни 
ҳўлингизга олиб берар, сиз Чин-Мочин тахтига ўтирар 
эдингиз. Шу тадбирни ҳилсак, ҳеч бўлмаганда жонин- 
гизни саҳлаб ҳоласиз. Бу золим амакингиз ҳўлидан 
ҳутулишнинг бўлак чораси йўҳ.
— Амакижон,— дедим 
Муборакка.— Менинг 
ҳаётим 
сизнинг ҳўлингизда, нимани лойиҳ кўрсангиз, шуни 
ҳилинг.
Муборак менга* тасалли бериб, атир-упа, совға учун 
муносиб мол-ашё харид ҳилгани бозорга кетди. Эртасига 
у ноинсоф амаким — замонанинг Абу Ж аҳли1 олдига 
борди.
— Жаҳонпаноҳ!— деди 
Муборак.— Шаҳзодани 
ўлди- 
ришнинг бир чорасини топдим, ижозатингиз бўлса айтаман.
— Қандай чора экан?— сўради амаким ҳувониб.
— Агар шаҳзодани саройда ўлдирсак, сиз бадном 
бўлиб ҳоласиз, уни бир ўрмонга оЛиб борай-да, гумдон 
ҳилиб, кўмиб келай. Шунда ҳеч ким билмай ҳолади.
— Режанг муборак бўлсин,— деди амаким ҳаддан 
ташҳари хурсанд бўлиб.— Менга ҳайси йўл билан уни 
гумдон ҳилсанг бўлгани. У тирик экан, дил тинчимайди. 
Мени 
шу 
ташвишдан 
ҳутҳарсанг, 
бошингдан 
зар 
тўкаман, истаган жойингга олиб бориб ўлдирда, тезроҳ 
менга хушхабар етказ!
: 
«
Абу 
Жаҳл — Муҳаммад 
пайғамбарнинг 
амакиси, 
у 
янги 
дин—исломга қарши курашган.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Муборак подшоҳни хотиржам ҳилгач, совға-салом- 
ларни олиб,