Mobil radiorabiTƏ SİstemləRİ

 
Rabitə xidmətləri RTrS - də abonentlərin avtomatik 
qeydiyyatım etmək, rouminq, verilənlər selinin idarə olunması, 
prioritet çağırışların müxtəlif rejimləri, çağırışların başqasına 
ünvanlanması və s. kimi müasir servis xidmətləri həyata ke­ çirilə 
bilir. 
 
Şəbəkə xidmətinin standart funksiyaları ilə yanaşı, hüquq 
 
mühafizə orqanlarının sifarişlərinə əsasən RTrS-də spesifik ra­ bitə 
xidmət növləri də yaradıla bilər: yalnız sistemin dispetçerinin 
sanksiyası əsasında çağırış rejimi, istifadəçilər qrupunun dinamiki 
modifıkasiyası rejimi, mövcud vəziyyətin akustik qulaq asılması 
üçün radiostansiyaların məsafədən qoşulması (distant idarəetmə) və 
s. 
 
 
Qarşılıqlı təsir imkanları. RTrS bir sistem çərçivəsində 
müxtəlif virtual şəbəkələrin yaradılmasına, həmçinin lazım olan 
hallarda müxtəlif şəbəkə abonentlərinin qarşılıqlı təsirdə olmalarını 
təşkil etməyə imkan verir. 
RTrS-nin yuxanda adları qeyd olunan standartları müx­ təlif 
konfiqurasiyalı rabitə şəbəkələri: bir zonalı lokal sistem­ lərdən 
başlayaraq, mürəkkəb çoxzonalı regional və ya milli səviyyəli 
şəbəkələr yaratmağa imkan verirlər. 
. “ TETRA ” trankinq sistemi 
TETRA {mg.Trans European Trunked Radio, hal-ha­ zırda 
isə TErrestrial Trunked RAdio - Yerüstü trankinq 
117 
118 

---

radio) XX əsrin 90 - cı illərinin başlanğıcında, yeni rəqəm 
traxıkinq rabitə sistemi təyin edilir (Transavropa trankinq 
radio rabitə sistemi -Trans - European Trunked RAdio kimi də 
qəbul olunmuşdur). Nəticədə ETSİ standartlar silsiləsi əmə­ lə gəldi 
ki, bunlar ikinci nəsil trankinq mütəhərrik rabitə sis­ temlərini təyin 
edirlər. Faktiki olaraq iki növ standartlar ailəsi yaranmış oldu: 
Nitq və verilənlərin inteqrasiya olunmuş ötürülməsi 
standartı ( ing . ” V+D - Voice plus Data Standard “); 
Verilənlərin paketli ötürülməsinin xüsusiləşdirilmiş 
standartı 
(ing. Pasket Data Optimized Standard - PDO) ,’ 
“ V + D ” standartı, II nəsil rəqəm trankinq sistemlərini 
təmsil edir, PDO isə - paketli verilənlərin radioötürülməsi sistemini 
təyin edir. 
“ TETRA” açıq standartdır, yəni müxtəlif istehsalçıların 
avadanlıqları uyğunlaşdırılmışdın:. Bu sistem aşağıdakı xas­ sələrə 
malikdir: 
Analoq sistemləri ilə müqayisədə 2 + 4 dəfə yüksək 
spektral 
effektivliyə malikdir; 
Tezliyin çoxqat istifadə əmsalının yaxşı olması; 
Nitqin rəqəm kodlanması və şifrləmə imkanının olması 
sayə­ 
sində danışığın daha yüksək konfidensiallığı (məxfiliyi) 
təmin 
edilir; 
Nitqin ötürülməsi keyfiyyəti, qəbul olunan siqnalın 
gücünün 
səviyyəsindən az asılı olur; 
-Verilənlərin ötürülməsi sürəti yüksəkdir; 
Şanıların sektorlara bölünməsi imkanı mövcuddur. TETRA 
sistemi, həm kanalların kommutasiya rejimində, 
həm də paketlərin kommutasiya rejimində geniş xidmətlər spektri 
təklif edir. Bütün xidmətləri iki kateqoriyaya bölmək olar: 
Telexidmətlər; 
Verilənlərin ötürülməsi; 
Telexidmətlər çərçivəsində, nitq birləşmələrinin 5 müxtəlif 
növü təklif olunur: