Mobil radiorabiTƏ SİstemləRİ

handover” və ya *’hand-off”) ad­ landırılır. Yeni BS-ə qoşulmanın 
hiss olunmaması üçün və yeni BS-ə və köhnəyə təkrarən çoxsaylı 
qoşulmaların qarşısını al­ maq üçün histerezis qaydasından istifadə 
edilir. Bu onu göstərir ki, qoşulma yeni BS-ə o zaman çevrilir ki, 
oradan qəbul olunan siqnal, cari BS-in siqnalının səviyyəsindən çox 
olsun. 
Qonşu BS-lər arasında MS-lərin qoşulmalarının dinamiki 
ötürülməsi məsələsi, idarəetmə və gücün ölçülməsi (MS-in ge­ 
nerasiya etdiyi və BS-in qəbul etdiyi və əksinə) kimi mürəkkəb 
əməliyyatların həyata keçirilməsini tələb edir. Əgər MS, gücün 
ölçülməsində və birləşməni Ötürmək haqqında qərarın qəbul 
edilməsində ikinci nəsil sistemlərində olduğu kimi, iştirak edirsə 
(məsələn GSM və ya IS-136), onda bu cür əməliyyat ya-
nmavtomatik xendover (ing. Mobile-assited handover - MAHO) 
adlanır. (Daha dəqiq desək-mobil stansiyanın iştirak etdiyi 
xendover). 
Abonentin, sistemin xidmət zonası sərhədlərində yerini 
dəyişməsinin vacib nəticəsi o olur ki, birləşmə yaratmaq üçün 
konkret MS-in yerini aşkar etmək zərurəti yaranır. Qoşulmuş və 
gözləmə rejimində olan MS, periodik olaraq özünün yer­ ləşmə yeri 
barədəki informasiyanı yeniləşdirməlidir ki, onun 
19 
rabitə sistemində iştirak etdiyi məlum olsun. Yeri dəqiqləşdir­ 
məyin digər üsulu - BS-lərin bütöv bir qrupu, bilərəkdən cari MS-in 
cavabım sorğu edir ki, o, bunlardan birinin xidmət zo­ nasında 
yerləşir. 
Şanvari radiosistemdə həll edilməli olan vacib problem BS-
lərin yerləşdirilməsinin topoqrafiyasının təyin edilməsidir və 
altqrup kanalları onların arasında düzgün bölüşdürülməlidir. 
Adətən, şanı şəbəkəsinin həyata keçirilməsinə, təsir ra­ diusu 1...35 
km olan iri şanıların kiçik sayı şəraitində başlanılır ki, bunlar
m a k 
ro şa m la r
adlandırılır. Sonradan makroşanı strukturu tədricən, 
daha kiçik şanılarla olan şəbəkəyə transfor­ masiya edilir. Belə kiçik 
şanılara 
m ikroşan ılar
da deyirlər. Bunların sayı çox olur, təsir 
radiusu isə 1000 metrə qədərdir. Şanı şəbəkələrinin bu cür 
çevrilməsi üsulu parçalanma (his­ sələrə ayırma) adlandırılır. Bu 
halda baza stansiyalarının radio-vericilərinin gücü daha da çox 
azalır. Mikroşanılar, adətən bir yerdə duran və yaxud az məsafələrə 
hərəkət edən abonentləri əks etdirən trafik (informasiya seli) üçün 
nəzərdə tutulur (kü­ çələrdə, otaqlarda, vağzallarda, aeroportlarda 
olan abonentlər üçün). Lakin makroşanı və mikroşanı şəbəkələrinin 
qurulma prinsipi xeyli fərqlənirlər. Birinci fərq, BS-lər arasında 
çevir­ mələrin sayının artması ilə bağlıdır. Bununla əlaqədar olaraq, 
abonentin estafet ötürülməsi zamanı cəld çevrilə bilmə al-
qoritmlərinin işlənib hazırlanması lazım gəlir. İkinci fərq, xid­ mət 
göstərilən kiçik ərazilərdə radiodalğaların yayılmasının 
proqnozlaşdırılması ilə bağlıdır. Bunun üçün yerin elektron xə­ 
ritəsi, küçə, ev, tikililərin və s. quruluşların topoqrafiyası lazım 
gəlir. Əgər hər hansı bir şanıda və şanılar qrupunda trafik he-sabi 
qiymətdən çox olursa, o bir sıra xırda manqalara -