Молиявий муносабатларнинг бошқа иқтисодий муносабатлардан фарқланувчи характерли белгилари ҳақида гапиринг?

. Халқаро молия муносабатлари ва халқаро қайта ишлаб чиқариш жараёнларининг ўзаро боғлиқлиги

Халқаро молия яхлит тизим сифатида фаолият кўрсатади ва унинг элементларига қуйидагилар киради:

• 
  Жаҳон валюта тизими – миллий ва заҳира валюталар, халқаро жамоавий валюталар, ўзаро конвертирлаш шартлари, валюта паритети, валюта курси, валюта курсларини тартибга солишнинг миллий ва халқаро механизмларидан ташкил топган.
  
• 
  Халқаро ҳисоб-китоблар – молиявий инструментлар, ишлаб чиқариш омиллари, товарлар харакати, шунингдек, халқаро ҳисоб- китоблар билан боғлиқ барча операцияларни акс эттирувчи тўлов балансига хизмат қилади.
  
• 
  Халқаро молия бозорлари ва муайян молиявий инструментлар савдоси мехенизмлари – валюта, кредит, қимматли қоғозлар.
  
• 
  Халқаро солиққа тортиш – пул маблағлари фондларини шакллантириш методи сифатида.
  
• 
  ТМКларнинг халқаро молиявий менежменти, бунда трансмиллий молиялаштириш, рискларни бошқариш, халқаро инвестициялаш жараёни асосий ўринга чиқади.
  

159. Жаҳон молия муҳити ва унда халқаро молия муносабатларининг тутган ўрни?

1. Жаҳон молиявий муҳити ва унда халқаромолия муносабатларининг тутган ўрни

Жаҳон иқтисодиётининг тизим сифатидаги фаолияти товарлар, хизматлар ва ишлаб чиқариш омилларининг ҳаракати билан боғлиқ. Ушбу боғлиқлик асосида халқаро молия муносабатлари юзага келади.

Халқаро молия муносабатлари бу халқаро молия бозори иштирокчиси бўлган шахснинг қарорига мувофиқ тарзда ўзига тегишли бўлган хорижий валюталарнинг ҳаракат жараёнини тавсифловчи фундаментал иқтисодий категориядир.
1970 йилларда халқаро молия тизимида сезиларли ўзгаришлар содир бўлди ва мазкур ўзгаришлар таъсирида замонавий жаҳон валюта- молия тизими шакллана бошлади. Жаҳон молия тизимидаги ўзгаришлар ва халқаро молия муносабатларининг ривожланиши кўп жиҳатдан трасмиллий корпоратсиялар фаолияти билан боғлиқ бўлиб, улар томонидан бутун дунё бўйлаб ишлаб чиқариш тармоқларини вужудга келтириш ҳамда барча ресурслардан самарали фойдаланишга қаратилган глобал стратегия амалга оширилди. Шунингдек, халқаро молия муносабатлари ривожланишида молиявий жиҳатдан барқарор ҳамда кўп сонли хорижий филиалларга эга бўлган трансмиллий банклар муҳим рол ўйнайди.

Халқаро кредитлашдан фойдаланиш хусусиятининг ўзгариши билан боғлиқ равишда халқаро кредит бозори ҳажми кескин ортиб борди. Унинг охирги йўналиши нафақат халқаро айрибошлаш соҳаси (маҳсулотлар, хизматлар ва бошқ.) балки, ишлаб чиқариш соҳаси ҳам бўлди. Бу ҳолат, бирмунча йирик кредитларни узоқ муддатларга жалб этишни, шунингдек, молия-кредит хизматлари мажмуасини ривожлантиришни талаб этарди. 1970 йилларда халқаро кредитни тўлов балансининг тақчиллигини бевосита ёки билвосита молиялаштириш учун фойдалана бошладилар. Хусусий фирмалар билан бир қаторда йирик қарздорлар сифатида ҳукуматлар, давлат ташкилотлари ва корхоналар, халқаро кредит ташкилотлари юзага келди.

160. Миллий иқтисодиёт ривожланишида халқаро молия муносабатларининг рўли ва аҳамияти?