Moliyaviy risklarni tasniflanishi

Tavakkalchilikni bosh=arish usullarini tanlash Tanlangan usullarni =illash Natijalarni tashlil etish va basholash 3-jadval. Tadbirkorlik tavakkalchiliklarini boshqarish jarayoni^6.

Diversifikatsiya ikki turga bo'linadi - bog'liq va aloqasiz. Tegishli diversifikatsiya yangi hudud kompaniyaning ilgari mavjud bo'lgan biznes sohalari bilan bog'liq faoliyati (masalan, ishlab chiqarish, marketing, xaridlar yoki texnologiyada). Bog'liq bo'lmagan (lateral) diversifikatsiya - bu mavjud biznes sohalari bilan aniq aloqaga ega bo'lmagan faoliyatning yangi sohasi.Aktivga egalik qilish bilan bog'liq riskni ikki qismga bo'lish mumkin. Birinchi komponent bozor riskidir. U tizimli (tizimli) yoki diversifikatsiya qilinmaydigan yoki o'ziga xos bo'lmagan deb ham ataladi. Bu barcha aktivlarga ta'sir qiluvchi umumiy muhim omillar, masalan, dinamika bilan bog'liq biznes tsikli , urush, inqilob. Iqtisodiyot jadal rivojlanayotgan paytda, aktivlarning katta qismi yuqori daromad keltiradi. Agar pasayish bo'lsa, moliyaviy vositalarning rentabelligi ham tushadi. Ushbu xavfni istisno qilib bo'lmaydi, chunki u butun tizim bo'yicha xavf hisoblanadi. Ikkinchi qism - bozordan tashqari, o'ziga xos yoki diversifikatsiya qilinadigan xavf. Bu umuman bozor holati bilan emas, balki ma'lum bir aktivning individual xususiyatlari bilan bog'liq. Masalan, ma'lum bir korxonaning aktsiyadori ushbu korxonada ish tashlash, uni boshqarishning qobiliyatsizligi va boshqalar tufayli yo'qotish xavfiga duchor bo'ladi. Ushbu xavf diversifikatsiya qilinishi mumkin, chunki uni portfelni diversifikatsiya qilish orqali deyarli nolga tushirish mumkin. 20-asrning 60-yillarining ikkinchi yarmi va 70-yillarining boshlarida birja daromadlari dinamikasini tahlil qilgan Gʻarb olimlarining tadqiqotlari shuni koʻrsatdiki, 20 ta aktivdan iborat portfel bozordan tashqari riskni deyarli butunlay yoʻq qilishga qodir edi. Xalqaro diversifikatsiya holatida aktsiyalar soni o'ntagacha cheklanishi mumkin. J. Kempbell, M. Lettau, B. Mulkail va I. Xu tomonidan olib borilgan so'nggi tadqiqotlar shuni ko'rsatadiki, 20-asrning 60-yillari bilan solishtirganda, 80-90-yillarda aktsiyalar o'rtasidagi korrelyatsiya pasayib, bozordan tashqari risk bilan bog'liq bo'lgan o'zgaruvchanlikni oshirdi. . Bu endi 60-70-yillardagi kabi xavfni kamaytirish darajasiga erishish uchun portfelni zaxiralar tarkibi bo'yicha kengroq diversifikatsiya qilishni talab qiladi. Tadqiqot natijalari rasmda aniq ko'rsatilgan. 3.2 va 3.3. Shaklda. 3.2, vaqt gorizontal o'q bo'ylab chizilgan va portfel daromadining standart og'ishi Nyu-York fond birjasida, Amerika fond birjasida va NASDAQ tizimida sotiladigan aktsiyalarni o'z ichiga olgan indeksning standart og'ishidan oshib ketgan. , vertikal o'qda chizilgan. Grafikdagi yuqori chiziq (qattiq chiziq) ikkita tasodifiy tanlangan aktsiyalar portfelini tavsiflaydi, yuqori chiziqli chiziq 5 ta aktsiyadan iborat portfelni, o'rta chiziqli chiziq 20 ta aktsiyadan iborat portfelni va pastki chiziqli chiziq portfelini tavsiflaydi. 50 ta aktsiya. Grafikdan ko'rinib turibdiki, 60 va 70-yillarda 20 ta aktsiya portfeli uchun daromadlarning standart og'ishining ortishi 10% dan kam edi. 1985 yildan 1997 yilgacha 15% dan 20% gacha bo'lgan. Shu bilan birga, 1985 yildan 1997 yilgacha bo'lgan 50 ta aktsiyadan iborat portfel uchun standart og'ishning ortiqcha daromadi 10% dan kam edi. Shunday qilib, 1985 yildan 1997 yilgacha bo'lgan davrda diversifikatsiyadan 1963 yildan 1985 yilgacha bo'lgan davrda 20 ta aktsiyadan iborat portfel bilan ta'minlangan bir xil natijaga erishish uchun portfelga 20 emas, balki 50 ta aktsiyani birlashtirish kerak edi.Shaklda. 3.3 turli xil miqdordagi aktsiyalardan tashkil .topgan portfellar uchun daromadlarning standart og'ishining oshib ketishini ko'rsatadi. Portfeldagi aktsiyalar soni gorizontal o'q bo'ylab, portfel daromadining standart og'ishining indeksning standart og'ishidan oshib ketishi vertikal o'q bo'ylab chiziladi.
XULOSA
Xulosa qilib shuni aytish mumkinki, Investitsiya faoliyati ma`lum 
miqdordagi moliyaviy resurslarni talab qiladi. Bu sarflangan resurslardan 
investorlar ma`lum daromad, foyda olishni ko`zlaydi. Mazkur foyda esa 
investorlarning xarajatlarini, inflyatsiya omilini, tadbirkorlik riskini qoplashi lozim
bo’ladi. Ammo amaliyotda investorlar har doim ham kutilgan, rejalashtirilgan 
natijalarga erisha olmasliklarini aytish mumkin. Riskni boshqarishda tayor mahsuloti bo`lmaydi, lekin uning uslublari risni kamaytirishni har hil yo`llari va qo`yilgan topshiriqni zudlik bilan bajaruvchi rejalari har qanday riskli munosabatlarni oldini olishga yordam beradi. Hosil bo`lgan yoki yuzaga kelgan risklarni oldini olishda yoki boshqarishda riskni boshqarish aniq va operativ bo`lishi muhim rol o`ynaydi. Operativ boshqarish - bu yuzaga kelgan hodisalarni mantiqiy tomondan o`ylab o`tirmasdan, qisqa vaqtda shu muammoni yechishni to`g`ri yo`lini topishdir.
Har bir inson hayoti davomida muqarrar risklar va hatarlarga uchraydi bu aniq mavjud. U davlat boshqaruvida ham, xususiy sektorlarda ham keng ma`noda (sug`urta, manfaatdor qarab, texnik foydalanish xavfi ko`plab qabul ta`riflar ham bor) uchrashiga sabab bo`ladi. Barcha ta`riflar, umumiy tushuncha natijalari noaniqlik hisoblanadi. Ba`zida ular ixtilof bo`ladi va qanday qilib natijalarini tavsiflovchi xususiyatlar faqat salbiy oqibatlarga ega bo`lib, ba`zi paytda, xavfni tasvirlab boshqalari esa neytral bo`lishini ko`rishimiz mumkin. Riskning yana bir tavsifi quyidagi ko`rinishga ega:
Xavf kelajakda bo`ladigan noaniqlikni anglatadigan tadbirlardir. Bu noaniqlik bilan ehtimollikning ifoda etishi va risk tashkilotning maqsadlariga erishishiga ta`sir qiladi. "Ehtimolilik", deb minimal, miqdoriy yoki sifat jihatdan analizning ayrim shaklida qaror qabul qilish uchun zarur bo`lgan tashkilotning maqsadlariga erishishida duch keladigan asosiy risklarni yoki tahdid sifatida tushunish kerak.
Nihoyat, u ba`zi tashkilotlar uchun, xavfni boshqarish masalalariga qo`llaniladigan usullar deb e`tirof etiladigan salbiy yoki kutiluvchi oqibatlarga olib kelishi uchun oldindan belgilangan yo`llarga aytiladi. Bu turdagi korxona yoki tashkilotlar uchun, ehtimolikning biror bir funktsiyasi (masalan, tasodifan ehtimolilik) deganda xavfni anglatadi. Xavf ta`rifi esa salbiy yoki istalmagan hodisa, va zo`ravonlik yoki hodisaning oqibatlari kattaligi bo`ladi bu esa ularning muayyan ijtimoiy qarorlar qabul qilish kontekstlarda ko`proq tegishlidir. Ikki xil risklilikni boshqarishning tamoyillarini ko`rishimiz mumkin:
1. Xavfsizlikni boshqarishni o`rnatish va natijaga asoslangan tadbirlar bo`lmasligi kerakligi;
2. Muayyan tashqaridan kutiladigan risk natijalari va shu xavfsizlik tizimlarini ishlab chiqish hamda ta`minlash tamoyili.
Riskni boshqarishda xavfning tabiati jihatidan ham tahlil qilinib uni yanada kamaytirish uchun uchun ko`pgina chora tadbirlar qo`llaniladi.