Мўътадил иқлимли шимолий кенглик ўсимликлари


) Арктика муз сахролари зонаси


Download 0.91 Mb.
Pdf ko'rish
bet66/89
Sana10.01.2023
Hajmi0.91 Mb.
#1085993
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   89
Bog'liq
biogeografiya asoslari

1) Арктика муз сахролари зонаси – Арктика юнонча «шимол» дегани. Арктика 
зонасининг майдони 27 млн км
2
. Арктика совук сахросида ўсимлик хаѐти учун ўта ноқулай 
киш 8-9 ой булади. Қиска муддатли совук ѐзнинг уртача температураси 0 
о
С дан ошмайди. 
Лекин шу шароитда хам киска вакт ичида бир неча тур ўсимликлар вегитациясини тугатиб 
улгуради. Биргина Греландияда 450 тур ўсимлик яшайди. Булар сув утлари, замбуруглар
лишайниклар, мохлар булиб гулли ўсимликларни пакана вакиллари пакана кайн, пакана тол, 
бабуклниклар ўсади. 
2) Тундра зонаси – Тундра сўзи Карелия тилида ўрмонсиз дегани. Бу ҳудуд арктика 
сахросининг жануби хисобланади. Қиш 1-8 ой, ѐз 4-5 ой кучли шамолларнинг эсиши ва 
тупрокнинг 15-20 м чукурда, абадий муз копламлари мавжудлиги билан характерланади. У 
ерда асосан бутасимон куп йиллик ўсимликлар ўсади. 
3) Муътадил иқлимли (ўртача иқлимли), шимолий кенгликлар ўрмон зонаси. Бу 
зона жуда катта ҳудудни эгаллаганлиги сабабли 3 қисмга бўлинади. 
1. Нинабаргли ѐки баргли доимий яшил ўрмонлар ва бутазорлар зонаси. 
2. Аралаш ўрмонлар зонаси. 
3. Кенг баргли ўрмонлар зонаси. 
Нинабаргли ўрмонлар зонаси-бу зона ѐзи иссик киши совуқ ва қалин қор қоплами 
узоқ сақланади. Буғланишнинг йиллик миқдори 700-600 мм атрофида, йиллик ўртача 
ѐғинлар микдори 800-1000 мм ни ташкил килади. Шунинг учун бу ҳудудлар майдони 
намлик юкори, боткок холатда булади. Нинабаргли ўрмонлар тайга ўрмонлари хам 
дебаталади. Улар географик жихатдан кенг таркалган. Дунѐ нинабаргли ўрмонларининг 70% 
МДХда жойлашган. Шимолдан-жанубга томон борган сари иқлим узгарганлиги туфайли 
нинабаргли ўрмонлар 4 га булинади. 
1. Сийрак нинабаргли ўрмонлар. 
2. Шимолий нинабаргли ўрмонлар 
3. Жанубий нинабаргли ўрмонлар. 
4. Урта нинабаргли ўрмонлар. 
Аралаш ўрмонлар – аралаш ўрмонлар Шаркий Европа текислигида жойлашган. У 
Скандинавиядан бошланади. Гарбий Европа ва Шаркий Тайга ўрмонлари ўзининг 
чегаралари билан аралашиб кетган. Бундай майдонлар Болтик денгизи буйида, Урал 
тоғларида мавжуд. Бундай зонада асосан заранг арғувон, шумтол, бук, эман, тоғ терак, оқ 
кайин, пихта, веймут кайрағочи каби ўсимликлар учрайди. 

Download 0.91 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   89




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling