Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti g. Tulenova, D. Sagdullaeva

449
 
etadi. Fan-texnika rivojlanishi bilan bir qatorda hozirgi ko’p joylarda yurak va 
qontomir kasalliklari, saraton, OITS, narkomaniya va shu kabi kasalliklar avj olib 
ketayapti. Bu o’z navbatida insoniyatning kuch-quvvatlarini to’plab, fan 
yutuqlaridan foydalanib, yuqorida ko’rsatilgan kasalliklarni yo’q qilish yo’llarini 
aniqlab olishni talab qilmokda. Bu borada Birlashgan Millatlar Tashkiloti, 
jumladan, Butunjahon Sog’liqni saqlash Tashkiloti (VOZ)ning faoliyatini yanada 
jonlantirish katta ahamiyatga egadir. 
Xalqaro terrorizm, korruptsiyaga qarshi kurashni kuchaytirish, nashavandlik, 
alkogolizm, xatarli kasalliklarning (OITS, saraton va hokazolar) oldini olish, ularni 
tarqalib ketishiga yo’l qo’ymaslik, shuningdek, maorif va ijtimoiy ta’minot, 
madaniy meros va umuminsoniy qadriyatlardan oqilona foydalanish kabi 
muammolar ham jahon mamlakatlarining oldida turgan umumbashariy 
muammolardir. 
Dunyodagi barcha mamlakatlarga taalluqli bo’lgan umumbashariy 
muammolardan yana biri — insoniyatning energiyaga nisbatan to’xtovsiz o’sib 
borayotgan ehtiyojlarini qondirish yo’llarini izlab topishdan iboratdir. Energiya 
xom ashyosi masalasi shuning uchun ham jahon ahamiyatiga ega bo’lgan 
muammolardir, inson usiz hayot kechira olmaydi. Energiya insoniyat uchun o’ta 
zarur hisoblangan materiallarni, tabiat yaratmagan moddiy buyumlarni ishlab 
chiqarish va yaratish imkoniyatini beradi. Demak, energiyasiz inson taraqqiyotini 
tasavvur qilib bo’lmaydi. Tabiat energiyaga boy. Fan yutuqlariga suyangan holda 
shuni aytish mumkinki, tabiiy energiya manbalari — ko’mir, neft, yonuvchi 
slanets, gaz va boshqa tabiat boyliklari yer bag’rida har qancha ko’p bo’lgani bilan 
bitmas-tugunmas manba emas. Shuning uchun respublikamizda ham ulardan 
oqilona tejab-tergab foydalanish lozim. Tabiat va uning boyliklarini ko’z 
qorachig’iday saqlash umuminsoniyatning eng muqaddas burchidir. 
Umuminsoniyat oldida turgan yana bir muhim muammo bu irqchilik, 
millatchilik, fashistik totalitar tuzumlar xavfi avj olib ketishiga yo’l qo’ymasliqdir, 
insonning huquq va erkinliklarini ta’minlash, demokratiya, oshkoralikni 

---