Mundarija kirish; Art terapiya tushunchasi va mohiyati

Kinoterapiyashaxsiyat rivojlanishining yangi darajasiga koʻtarilishi 
uchun ushbu ikkita madaniyat va sanʻat manbasini birlashtirishga 
imkon beradi. 
Kinoterapiya - bu insonning jonli psixologik harakatlariga kirib 
borishga imkon beradigan vositalardan biridir. 
Kinoterapiyaning mohiyati shundaki, har bir tomoshabinda 
yashiringan instinkt va istaklarni ochish uchun rejissyorlik filmidan 
foydalanish hisoblanadi. Film odam ichida yashiringan ruhiy 
elementlarning namoyon bo`lishini ragʻbatlantiradi. Tomoshabin oʻz 

---

44 
majmualarini koʻrish va tushunish imkoniyatiga ega bo’ladi. 
Hayotingizda qarorlar qabul qilish va erkinligiga erishishga olib 
keladigan tushuncha. 
Filmdagi oʻzgaruvchan tasvirlar zanjiri orqali inson ongida turli 
xil hodisalar sodir bo`ladi. 
Kinoterapiya jarayonida aynan nimani “yoʻlga olish” kerakligini 
tushunish muhimdir: agar biror shaxsni maʻlum bir syujet yoki obraz 
olib ketsa, u holda, shubhasiz, u oʻzi koʻrgan narsaga oʻxshaydi. Agar bu 
rasm bilan hech qanday aloqasi boʻlmasa, demak u unga amal qilmaydi. 
Odamdan farq qiladigan narsa yetakchilik qila olmaydi. Shaxsga 
tegadigan, oʻziga tortadigan, hissiyotlarni u yoki bu tarzda 
qoʻzgʻatadigan, yaʻni “ichida harakat qiladigan” har bir narsa, shaxsni 
aniqlaydi. Kinoterapiyasining maqsadi har bir ishtirokchida uning 
haqiqat bilan oʻzaro munosabatini sinab koʻrishdir. Shu sababli odam 
filmni hissiyot bilan koʻrar ekan, u oʻzini oʻzi ochib berishga imkon 
beradigan taqqoslash vositasiga ega. 
Klassik kinoterapiyada ishtirokchilar filmni tomosha qilishadi va 
uni guruhda muhokama qilishadi. Bunday protseduraning maqsadi taʻsir 
tushunchalarini kengaytirishdir: turli odamlar ekranda sodir boʻlayotgan 
voqealarni turlicha koʻrishadi va oʻz taassurotlari bilan boʻlishish orqali 
bir-birlariga qoʻshimcha maʻlumot berishadi. 
Kinoterapiyaning quyidagi maqsadlari aniqlangan: 
• 
Ishtirokchilarning ular uchun hayotdagi ayni paytda dolzarb 
boʻlgan his-tuygʻular va tajribalarga hissiy munosabati. 
• 
Maqsadlaringiz toʻgʻrisida xabardorlik va qayta koʻrib chiqish 
va oʻz hayotingizni qurish uchun muhim boʻlgan harakatlar, his-
tuygʻular. 
• 
Oʻzingizning hayotingizni boshqarish uchun vaziyatlarni tahlil 
qilish va oʻzingizning his-tuygʻularingiz va harakatlaringizda halol 
boʻlish qobiliyatini rivojlantirish, tanlov imkoniyatlarini oshiring. 
Guruh aʻzolarining his-tuygʻularini ifoda etish va ularga hamdard 
boʻlish qobiliyatini rivojlantirish. 

---

Kinoterapiyani qoʻllash sohalari: 
1. 
Shaxsning psixologik xususiyatlarini aniqlash vositasi. 
2. 
Oilaviy muammolarni hal qilish, bolalar va yoshlarni 
tarbiyalash. 
3. 
Shaxsning ichki zaxiralari va imkoniyatlarini izlash va ochib 
berish. 
4. 
Oʻzaro munosabatlarni oʻrnatish vositasi sifatida biznes 
muammolarini hal qilish. 
5. 
Orzular tahlilini shakllantirish. 
Kinoterapiya - bu oʻz-oʻzini diagnostika qilish va shaxsning 
ongsiz 
sohasini 
tuzatish 
uchun 
nozik 
vosita. 
Kinoterapiya 
mashgʻulotlarida ishtirokchilar estetik va intellektual zavqni birlashtirib, 
shaxsiy muammolarni hal qilishlari mumkin, bu esa klassik klassiklar 
durdonalaridan ragʻbatlantiruvchi material sifatida foydalanishlari 
mumkin. Film tomosha qilish va obrazlarni oʻzlarining hissiyinʻikosini 
tahlil qilish jarayonida odam oʻzining shaxsiy xususiyatlarini oʻrganadi 
va 
behush 
xulq-atvor 
naqshlarini 
aniqlaydi. 
Bundankeyinoʻzlariningharakatlariniongliravishdatuzatishgavahayotdagi
onglioʻzgarishlargaoʻtishmumkinboʻladi. 
Inson koʻplab aloqalar orqali biladigan mavjudotdir. Filmni tomosha 
qilish jarayonida bir jarayon sodir boʻladi: tomoshabin oʻzining hissiy 
psixosensor markazlari orqali tovushlarni, ranglarni, hissiyotlarni, 
uyushmalarni aks ettiradi, soʻngra u qisqarish hosil qiladi, yaʻni filmning 
ongi, sababi, xabardorligi keladi. Vizual idrokda nafaqat koʻzlar ishtirok 
etadi: u butun tanani bir butun sifatida biladi. Kinoterapiya jarayonida 
javobga qarab, inson hayoti uchun muhim dinamikani aniqlay oladi: 
Loyihalash. Ularning har birida nuqtayi nazar, mavzu yoʻnaltirilgan 
proyeksiyani quradigan mos yozuvlar nuqtasi mavjud. Muammo 
subyektning real obyektga boʻlgan munosabatida paydo boʻladi. 
Mavzuning dunyoqarashi, turmush tarzi va tafakkuri hayot haqiqatiga mos 
keladimi-yoʻqligini aniqlashimiz mumkin. 
Baʻzan film tomosha qilganda odam zerikib qoladi. Bu joy 

---

46 
almashtirilgan qatlam juda katta ekanligini koʻrsatadi. Shuningdek, maʻlum 
bir sahna yoki belgi tomoshabinni shaxsiy tajribalar yoki repressiya 
qilingan xotiralar bilan bogʻlashiga olib kelishi mumkin, bu esa 
kinoterapiya yordamida odam ogʻzaki ravishda tushunishi va oʻz ongining 
ufqini kengaytirishi mumkin. 
Hech birimiz hayotimiz davomida bir xil boʻlib qolmaymiz. Faqat 
kompleks tomonidan boshqariladigan odam har doim bir xil boʻladi. 
Kinoterapiya paytida “xayoliy” haqiqat muhokama qilinadi, shuning uchun 
u haqiqiy haqiqat, vaziyat kabi qattiq emas va shuning uchun har bir 
ishtirokchi oʻz hayotini tanqidiy koʻrib chiqishda mashq qilishi mumkin. 
Haqiqiy kinofilm - bu kinofilm harakati tufayli qoʻzgʻatilgan narsadir. 
Koʻrish paytida qanday, his-tuygʻular, hissiyotlar bor edi? Ular odamning 
qandayligini koʻrsatadilar. 
Kinoterapiyani oʻtkazish uchun har qanday filmdan foydalanish 
mumkin, ammo eng jozibali xalqaro yutuqlarga erishgan, uni yoqtirgan va 
maʻlum javobga sabab boʻlgan, dunyo matbuotida muhokamalarga sabab 
boʻlgan film tanlanishi lozim. Kinoterapiyaning maqsadi tomoshabinni 
fikrlash tarziga va oʻz tanloviga eʻtiborli boʻlishga oʻrgatishdir, chunki 
ularning hayoti ularning asosida qurilgan.