Muxammadjonova g. M., Hamdamova n. A. Enzimologiya
Download 3.4 Mb. Pdf ko'rish
|
8. Oquv qollanma Enzimologiya final
Sitoxrom c vazifalari: Sitoxrom c mitoxondriyada kompleks I dan
(NADH degidrogenazasi) kompleks III ga (Sitoxrom b, c kompleksi) elektron tashish vazifasini bajaradi. Sitoxrom c oksidlanish-qaytarilish xususiyatiga ega va kislorod molekulasini o'ziga qo’sha olmaydi. Sitoxrom c shuningdek mitoxondriya membranasidan chiqib sitoplazmaga tushganidan so`ng apoptoz (proglammalashtirilgan hujayra o'limi) ni aktivatsiya qilishi mumkin. Sh. Yashikava birinchi bo’lib yurak hujayralari mitoxondryasida triplet kislorodning va suvning hosil bo’lishi, bu jarayonda esa proton va elektronlarning hosil bo’lish jarayonini o’rganadi. Va klinik o’limga sabab 132 bo’luvchi sitoxrom c oksidaza fermaenti elektronlar tashiluvi buzilishi natijasida kelib chiqadigan yurak xastaligini Mis ignasi bilan davolash usulini ishlab chiqadi. Bu jarayonda sitoxrom c oqsilidagi Fe + ionlari bilan O 2 bilan ta’sirlashadi. Bunda erkin H + radikallari hosil bo’lishi natijasida birlamchi ATF energiyasiga sarf bo’luvchi energiya hosil bo’ladi. Hosil bo’lgan protonlar mitoxondriyaning matriks qismida va mitoxondriyaning membranasida yig’ila boshlaydi. Ortiqcha suv esa hujayraning sitoplazmasiga chiqarib yuboriladi. Bu jarayonda sitoxrom c oqsilidagi Fe + ionlari bilan O 2 bilan ta’sirlashadi. Bunda erkin H + radikallari hosil bo’lishi natijasida birlamchi ATF energiyasiga sarf bo’luvchi energiya hosil bo’ladi. Bu jarayon ingibitorlari sianidlar, sulfidlar, azidlar, uglerod (I) oksid, azot (I) oksidlar bunda hosil bo’luvchi kislorodni ushbu moddalar yutib olib reaksiyani to’xtatadi. Texnik spirt ham ushbu reaksiyaga ingibitorlik qilishi mumkin, bunda methanol, chumoli kislotani hosil qiladi reaksiyani borishi to’xtatadi. Filodelfiya universiteti professori Martin Damelson inson miyasidagi sitoxrom C oksidaza fermentining stoplanishi va faollanishi maqolasini 2010 yilda yozdi. Uning aytishicha neyronlarda joylashgan mitoxondriyalar hisobiga axborot almashinuvida qatnashuvchi NAD va FAD hisobiga inson miyasi yaxshi qabul qila olishi aniqlandi, aniqrog’i inson xotirasi ushbu ferment bilan bog’liqligi aniqladi. Insonni nafas qisilishi bronxial astma, laringit, artereoz kasalliklarini davolashda antibiotoklar tayyorlashda foydalaniladi. P. denitrificans va R. sphaeroides bakteriyasida sanoat miqyosda olinadi. Qishloq xo’jaligida o’simlik barglarini sarg’ayishini oldini olish uchun ishlatiladi. Bunda barg og’izchalari orqali kirgan sitoxrom c oksidaza nafas olishni tezlashtirib o’simlikka aktiv tasir ko’rsatadi. Insonda yo’g’on ichakni epitilial to’qimasida hosil bo’ladi. Bu fermentga javob beruvchi gen 8-xromasomada joylashgan 123L9yt uchastkasi javob beradi. 133 Sitoxromoksizada fermenti yetishmaganda organizmda har xil kasalliklar kelib chiqadi. Masalan: teri kasalligi. Sitoxrom oksidaza asosan nerv, yurak, mushak to’qimalarida energiyaning ko’p miqdorda ishlatilishi bilan boradi. Mitoxondrial kasalliklar sitoxromoksidaza disfunksiyasi tufayli kelib chiqadi. Genetik kasalliklar bularga Leya sindromi, kardiomiopatiya, enseflopatiya, lekodisttofiya, anemiya kasalliklarida ham ushbu ferment funksiyasi o`zgaradi. Sitoxromoksidaza fermenti atomar kislorodni bog’lashda asosiy rol o’ynaydi. Bu esa organizmda qarish jarayonlarni oldini oladi. Organizmda eng muhim energiya bo’lgan ATFni eng katta miqdorini hosil qiladi. Sitoxromoksidaza ishlatilish sohalari. Gistokimyoda, nafas olish zanjirining terminal bog'lanishini blokirovka qilish uchun ishlatiladi. Sitoxrom oksidaza faolligining ingibitori sifatida va p-gidroksibutirat degidrogenaza (glyukoza-6-fosfat degidrogenaza va 6-fosfoglukonat- degidrogenaza 8) ni aniqlash uchun inkubatsiya muhitiga qo'shimcha sifatida. Anaerob achitqida oqsil va RNK sintezining ingibitori sifatida yuqoridagi birikmalar ishlatiladi. Oksidaza testlari. Download 3.4 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling