Muxammadjonova g. M., Hamdamova n. A. Enzimologiya

Mavzuni mustahkamlash uchun savollar: 
1. Ureaza fermentining klassifikasiyasi qanday? 
2. Ureaza yetishmasligi sababli yuzaga keladigan kasalliklar qaysilar? 
3. Ushbu fermentning o`rganilish tarixi ketma-ketligi qanday? 

---

126 
4. Mochevinani aniqlashdagi fermentativ (ureaza) metodlarga misollar 
keltiring? 
5. Ureaza fermentining ta`sir mexanizmi qanday? 
6. Mochevina qonda ortib ketsa qanday belgilar yuzaga keladi? 
7. Ureazaning yetishmovchiligiga asosiy sabablarni sanab o`ting? 
8. Odam organizmining qaysi qismida ureaza fermenti sintezlanadi? 
 
2.5 Sitoxromoksidaza preparatini ajratib olish. 
Kerakli asbob va reaktivlar: gomogenizator, shisha varonka, qaychi, 
doka, filtr qog’oz, mushak to’qimasi, Nadi reaktivi (ilovaga qarang) 
Ishning borishi: Yog’ to’qimasidan ajratilgan skelet mushaklarni (50-
80 g) qaychi yordamida maydalanadi, distillangan suvning 4 marotaba 
ko’proq hajmda quyiladi va 10 daqiqa ichida gomogenizatsiya qilinadi. 
Gomogenat dokaning 2 qavatidan filtrlanadi va qattiq qoldig’i ko’p 
marotaba suv bilan oqova suvlari musaffo bo’lishigacha yuviladi. Olingan 
rangsiz atalani sitoxrom oksidaza, sitoxrom kompleksi va ayrim 
digedrogenazalar bilan boy. Sitoxromoksidaza faolligini aniqlash uchun 
yuvilgan filtr qog’ozga jylashtirilagan atalaning ozgina qismiga Nadi 
reaktivining 0,1-0,2 ml qo’shiladi. Reaktiv qo’shilganda 1necha daqiqadan 
so’ng ko’k rang paydo bo’ladi. Bu jarayonda endofenol havorang hosil 
bo’ladi. Parallel control namuna ham quyiladi. Bunda atala avval 60-70
0 
C 5 
daqiqa qizdiriladi va undan keyinb mushak atalasi sovutiladi. 
Sitoxromoksidaza 
hujayra 
mitoxondriyalari 
bilan 
mustahkam 
bog’langan, shuning uchun mushak to’qimasidan ferment ajratilishi 
jarayonida sitoxromalar bilan birgalikda erimaydigan cho’kma qoladi. 
Sitoxromoksidaza ta’sirini aniqlash uchun kislorod yordamida bu ferment 
borligi ayrim amin va fenollarni oksidlanish reaksiyasi qo’llaniladi. 
Masalan, α- naftol ishqoriy eritmasi va N,N –dimetilparafenilendiamin (Nadi 
reaktivi) oson indofenol havorang hosil bo’lishi bilan oksidlanadi:

---

127