N. Bozorboyev, X. I. Yusupov, R. A. Narov, A. M. Ilmuradov, V. Rasulov, B. T. Xushnazarov, F. N. Bozorboyev, I. N. Salimova Bino va inshootlarni barpo etish texnologiyasi darslik


-rasm. Vertikal ko‘tarish usuli bilan qobiqlarni tayanchlarga o‘rnatish


Download 359.27 Kb.
bet45/80
Sana10.11.2023
Hajmi359.27 Kb.
#1764339
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   80
Bog'liq
Toshkent arxitektura qurilish instituti-fayllar.org (1)

8.6-rasm. Vertikal ko‘tarish usuli bilan qobiqlarni tayanchlarga o‘rnatish:
1 – traversa; 2 – ko‘tarilgan va tayanchlarga burilgan qobiq; 3 – montaj krani;
4 – yig‘ilgan qobiq ko‘tarish oldidan; 5 – osilgan ishchi maydonchasi montaj qilingan 
qobiqlar tayanchlari. 

8.7-rasmda har birining yuk ko‘tarish qobiliyati 160 t bo‘lgan to‘rtta


polispast yordamida amalga oshiriladigan, vertikal va gorizontal
bog‘lanishlar bilan biriktirilgan ko‘taruvchi fermalardan iborat
tomyopmaning ko‘taruvchi blokini ko‘tarish ko‘rsatilgan. Fazoviy
konstruksiyani gorizontal holatda tomyopmaning barcha konstruktiv
elementlarini yerda o‘rnatib va tomyopma elementlari va tom qoplamasi
bilan birgalikda qurib yiriklashtiriladi. Ustunlar (tayanchlarning fazoviy
konstruksiyalari) ham gorizontal holatda yig‘ilib, proekt holatiga

87


polispastlar yordamida sharnir atrofida burish usuli bilan keltiriladi va
keyinchalik o‘sha polispastlar yordamida tomyopma bloki ko‘tariladi.

8.7-rasm. Tomyopma blokini polispastlar bilan montaj qilish sxemasi:
1 – ustun; 2 – montaj yon tirgaki; 3 – tormozli tortqi; 4 – tayanch to‘sin; 5 – 
ko‘taruvchi polispast; 6 – tomyopma bloki. 

Fermalarni quyi belbog‘larining tayanch bog‘lamalari ostiga


uchlariga harakatlanuvchi polispast bloklari mahkamlangan ko‘ndalang
to‘sinlar keltiriladi. Barcha to‘rtta polistpastning ko‘taruvchi tayanchlarga
yuklanishini bir tekis taqsimlash uchun uzatishning umumiy sxemasi 8.8-
rasmda keltirilgan. Fazoviy konstruksiyani loyihadagi holatga vertikal
ko‘tarilgandan so‘ng uning ko‘taruv ustunlarga biriktirilishi amalga oshirildi
va montaj yon tirgaklar demontaj qilindi.


8.8-rasm Troslarni uzatishning umumiy sxemasi:
1 – elektrolebedkalar; 2 – polistpastning tortuvchi arqoni; 3 – ko‘taruvchi polistpast;
4 – tomyopma bloki; 5 – tenglashtiruvchi roliklar; 6 – chetga chiqaruvchi rolik. 

88


Burish usuli bilan asosan balandligi yuqori va massasi katta bo‘lgan
inshootlarni butun ko‘rinishda montaj qilish amalga oshiriladi. Inshoot
konstruksiya kabi, avval uning o‘rnatish hududida gorizontal holatda
yig‘iladi, bu fazoviy konstruksiyaning asosi burish sharniridan foydalangan
holda poydevorga mahkamlanadi va sharnir atrofida burib inshootni
loyihadagi holatiga o‘rnatiladi. Bu usul bilan elektr uzatish liniyalari,
tayanchlari, tutun chiquvchi quvurlar, minoralar va massasi 100 t va undan
ortiq bo‘lgan boshqa inshootlar montaj qilinadi.
Surish usulida konstruksiyalar doimiy tayanchlardan chetda yig‘iladi,
keyin esa bu tayanchlarga vaqtincha o‘rnatilgan yo‘llar bo‘ylab gorizontal
ko‘chirish yo‘li bilan o‘rnatiladi. Bu usul ko‘p oraliqli ko‘priklarni, bir
qavatli sanoat binolari qoplamalari konstruksiyalarini montaj qilishda,
shuningdek ishlarni qisqa muddatlarda bajarish zarur bo‘lganda yerda
boshqa ishlar bilan surishga tayyorgarlikni qo‘shib olib borishda keng
qo‘llaniladi. Bu usul amaldagi texnologik inshootlarni (domna pechi, havo
isitgich, shaxta kopyori) qayta qurishda, yangi inshoot chetda yig‘ilib va
keyin eski demontaj qilinganning poydevoriga surib joylanganda ayniqsa
samaralidir.
Surish jarayoni ikki variantda amalga oshirilishi mumkin: blokning
massasi 250 t gacha bo‘lganda salazkalarda (chanalarda) sirpantirish bilan
va bloklarning massasi 10 ming t va undan ortiq bo‘lganda po‘lat katoklar
ustida dumalatib amalga oshirish mumkin.
Surish usuliga misol sifatida qoplamasi sigarasimon fermalardan
bo‘lgan 84 m oraliqli sport majmuasi binosini montaj qilishni ko‘rib
chiqamiz (8.9-rasm). Yuqori va quyi belbog‘lari bo‘yicha 4 mm
qalinlikdagi po‘lat listlar bilan o‘rab olingan tomyopma (qoplama) fermalari
yopiladigan inshootdan bevosita yaqin joyda maxsus aravalar ustida yerda
yig‘ilgan. Aravalar tomyopma elementlarini berilgan aniqlikda yig‘ishni
ta’minlash uchun konduktorlar va moslamalarga ega, aravachalarning

89


konstruksiyasi ularga gorizontal va qiya relsli yo‘llar bo‘ylab
mahkamlangan fermalar bilan siljishga imkon beradi.
Aravachalarni loyihaviy belgigacha ko‘tarish uchun ikkita og‘ma
(qiya) montaj to‘sinlari montaj qilingan, aravachalarni navbatdagi
tomyopma bloki bilan ko‘chirilishi ikkita tortuvchi polispastlar bilan amalga
oshiriladi. Loyihadagi belgiga yetganidan so‘ng aravachalar maxsus
tirgakka taqaladi, tomyopma bloki po‘lat katoklar ustiga tushiriladi va
dumalatish usuli bilan ikkita yengil polispast yordamida loyihadagi holatga
suriladi, bunda domkratlar yordamida uni oldin katoklarni bo‘shatish uchun
ko‘tariladi, keyin loyihadagi holatga tushuriladi. Montaj qilishning ko‘rib
chiqilgan usulining afzalliklaridan biri – hajmdor blokni loyihadagi
belgilarga ko‘chirish va o‘rnatish uchun foydalanish qiymati yuqori bo‘lgan
katta yuk ko‘tarish qobiliyatiga ega montaj kranini qo‘llanishining zaruriyati
yo‘q.


Download 359.27 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   80




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling