Нафас аъзолари системаси касалликлари беморларнинг шикоятлари


а — Лаэниек стетоскопи; 6 — одднй стетоскоп; в — Фялатовнннг юншох стетоскопи; г — фо­


Download 1.07 Mb.
bet10/16
Sana29.04.2023
Hajmi1.07 Mb.
#1400162
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   16
Bog'liq
3.Nafas sistemasi kasalliklari

а — Лаэниек стетоскопи; 6 — одднй стетоскоп; в — Фялатовнннг юншох стетоскопи; г — фо­нендоскоп; д — мультнфонендоскоп.
маллашиб борган ва турли хил стетоскоплар, товушни кучайтирувчи мосламали фонендоскоплар ихтиро килинган. Фонендоскоп товушни кучайтириб бериш билан бир каторда унинг характерини хам узгартиради, кушимча шовкинларни юзага келтиради. Шунинг учун эшитилаёт-ган товуш хакида тугри маълумот олиш учун, айникса урганиш даврида стетоскоплардан фойдаланиш максадга мувофикдир.
Аускультациянинг бемор танасига кулокни бевосита куйиб эшитиш усули хам хозиргача кенг кулланади. Бу усул ердамида аъзоларда юзага келган товушни кенгрок майдондан ва узгармаган холда эшитиш мумкин. Бевоси­та эшитиш факат гигиеник жихатдан нокулай булиб, лекин кулокни тугридан-тугри куйиб эшитиш имкони булмаган сохаларни эшитишда хам кийинчиликлар тугдиради.
Аускультацияниннг юкорида курсатилган усуллари-нинг хаммаси хам узининг афзаллик ва камчиликларига эга. Шу сабабли врач кандай усулдан ва кайси асбобдан фойдаланишни узи хал килиши лозим. У иш фаолияти давомида факат битта асбобдан фойдаланиши лозим, чунки хар бир асбобнинг узига хос товуш утказиш хусусияти булиб, уни урганиб олган врач товушларни осон фарк-лайди.
Упкани эшитиш вактида хам аускультациянинг бир канча умумий коидаларига риоя килинади. Бемор ётган хона иссик, тинч, у иложи борича ечинтирилган, эшитишасбоби эса илик булиши лозим. Хонадаги хар кандай шовкин, кийимнинг шитирлаши эшитишни кийинлашти-ради. Стетоскопнинг боши бемор танасига зич куйилиши, унинг найларининг учи эса кулокка яхшилаб урнатилиши керак.
Бемор упкасини утирган ёки тик турган холатда эши­тиш кулай хисобланади. Эшитиш таккослама аускультациядан бошланади. Бунинг учун иккала упканинг симметрик кисмлари юкоридан пастга караб эшитиб борилади. Дастлаб упка чуккилари, сунг олд томондан тепа кисмлари, ён томонлар, ундан кейин кукрак кафасининг орка кисми яна юкоридан пастга караб эшитилади
Упканинг ён томонларини эшитаётганда бемор худди перкуссия килгандагидек кулини боши оркасига куйиб туриши, орка томондан эшитаётганда эса сал бошини пастга эгиб, кулларини олдинга чалиштириб туриши ке­рак.
Нафас аъзолари устида соглом одамда икки хил: везикуляр (альвеоляр) ва бронхиал ларинго-трахеал) нафас шовкини эшитилади. Везикуляр нафас хавонинг альвеолаларга кириши натижасида уларнинг деворлари тебраниши туфайли юзага келади. Альвеолалар бирма-бир кенгайиши сабабли шовкин узок вакт давом этади ва секин-аста кучайиб боради. Нафас олганда альвеолалар девори кучли тебранади, нафас чикарганда эса альвеола ичидаги
босим тез камайиши сабабли, унинг деворларининг тебраниши хам кучсиз булади. Шунинг учун везикуляр нафас нафас олиш даврининг бошидан охиригача ва нафас чикариш даврининг биринчи — кисми давомида эшитилади. У «Ф» товушини ёки ликопчадан сув ичгандаги товушни эслатади. Везикуляр нафас кукрак кафасининг олд то-монида, култик ости ва кураклар тагида (яъни альвеола-лар сони куп булган жойларда) яхши эшитилади. 12—14 яшар угил болаларда везикуляр нафас шовкини нафас боскичининг иккаласида хам кучли эшитилиши мумкин, 6у пуэрил нафас деб аталади ва у шу ёшдаги болаларда кукрак кафасининг юпкалиги ва альвеолаларнинг жуда эластиклиги натижасида юзага келади.
Бронхиал нафас соглом одамда трахея, хикилдок, йирик бронхлар устида, VII буйин ва II—IV кукрак умурткалари сохасида, кураклар оралигида кхши эшити­лади. Бу товуш хикилдокда хавонинг товуш ёригидан утгандаги айланма харакати натижасида юзага келади ва нафас олганда хам, чикарганда хам эшитилади, лекин то­вуш чикарганда кучлирок эшитилади, чунки бу вактда то­вуш ёриги торайган булади ва хавонинг айланма харакати кучаяди. Бронхиал нафас анча дагал булиб, «X» товушини эслатади


Download 1.07 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   16




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling