Nashrga tayyorlash markazi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

moliyaviy muvozanat chegarasiga yetmasligi ham mumkin. Bun­
day bozorda faoliyat ko‘rsatayotgan firma o ‘zining o ‘sishini m o­
liyaviy ta’minlash uchun anchagina katta moliyaviy bazaga ega 
bo‘lishi kerak.
82

---

Ushbu bosqichda talab kengayib borganligi tufayli, raqobat­
chilar ko‘p bo‘lgan taqdirda ham raqobat muhiti tinchligicha 
qoladi. Har bir firmaning marketing harakatlari bozorning taraq- 
qiyotiga o ‘z hissasini qo‘shmoqda, bozor bilan hamqadam о ‘sib 
borish maqsadi barchaga to‘g‘ri keladi.
Turbulentlik bosqichi. Ushbu o ‘tish davri birlamchi talabning 
o ‘sish sur’ati sekinlashadigan davrdir. Iqtisodiy va raqobat muhiti 
yana yangilanadi:
— talab sekinlashuvchi sur’atda о ‘sib boradi;
— bozoming asosiy qismini egallab olish maqsadi qo'yiladi;
— eng zaif raqobatchilar narxlar pasayganligi tufayli bo- 
zordan ketadilar;
— tarmoqda konsentratsiya o ‘sib boradi.
Turbulentlik davrining asosiy jihati shundaki, o ‘sish sur’at- 
larining sekinlashishi tufayli vaziyat barcha firmalar uchun qi- 
yinlashib qoladi. Ko'proq darajada dinamik firmalar o ‘z faoliyatini 
qayta strukturalab, o ‘zlari uchun yangi maqsadlami belgilaydilar.
Endilikda vazifa — bozorni rivojlantirish emas, balki undagi 
o ‘z ulushini ko‘paytirishdan iborat bo‘ladi.
Tovar siyosati o ‘z tovarlarini raqobatdan va, ayniqsa, ko‘plab 
maxsus ishlab chiqilgan nusxalardan differensiatsiyalash maqsa­
dida segmentlash va maqsadli segmentlami tanlab olish orqali 
belgilanadi. Yangi ustuvor maqsadlar quyidagicha belgilanadi:
— bozomi segmentlashga ijodiy yondashish va ustuvor maq­
sadli segmentlami belgilab olish;