2) savdo xodimini baholash;
3) xaridorlarning niyat-mayllari.
Birinchi menejer tajribasidan kelib chiqib bashorat qiladi. Bu
uslubning qadri bashoratni tuzayotgan shaxsning tajribasi va his-
tuyg‘ulariga bog‘liq. Asosiy kamchiligi kommunikatsiya qiyinchili-
gi va bashoratni yolg‘on yoki haqiqiy ekanligini tckshirish
imkoniyati yo‘qligi hisoblanadi.
Savdo personalini baholash. Mijozlarni ta’minlayotgan savdo
xodimlari, odatda, sotish imkoniyati haqida aniq ma’lumotga ega
bo‘ladilar. Ular xizmat qilayotgan hududi bo‘yicha bozor salohi-
yatini baholash imkoniyatiga ega.
Agar evristik va ekstrapolatsiya uslubida bashorat jarayoni
ning tahliliy tuzilishi kuchsiz bo‘lsa, bashoratlarning obyektiv
ma’lumotiga asoslangan evristik uslublardan qo'llaniladi. Oldingi
tajriba yoki oldingi sotuv murakkab ekstrapolatsiya ma’lumot-
lariga asoslanadi.
Bashorat qilishning ekstrapolatsiya uslubi — bu o'tgan davrda
aniqlangan qonuniyatlar va xususiyatlar yo‘nalishini aniqlab,
kelgusi davr uchun ulardan foydalanish demakdir. Ekstrapolat
siya turli muddatlarda vujudga kelgan siljishlar, o'zgarishlami di
namik qatoming asosiy belgisi sifatida ifodalaydi.
Ekstrapolatsiyada dinamik qatorning turli belgilariga ko‘ra
bashorat qilish mumkin. Masalan, qatorning o ‘rtacha darajasi;
qatoming o ‘sish sur’atlari; qatomi tahliliy to‘g‘rilash kabi uslub-
87
lardan foydalanib, bashorat qilish uchun muhim bo'lgan belgi,
ya’ni o ‘sish sur’atlari qabul qilinadi.
Tushuntiruvchi (eksplikativ) uslublar. Ilmiy nuqtayi nazardan
obyektiv va tahliliy uslublar juda z o ‘r uslub hisoblanadi. U
Do'stlaringiz bilan baham: |
