Nashrga tayyorlash markazi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

(masalan, birlamchi talab darajasining) awalgi evolutsiyasini 
kuzatish asosida, asosiy harakatlantiruvchi omillami ochiq-oy- 
din hisobga olmagan holda shakllantiriladi.
Sabab-oqibat uslublari. Talabni belgilovchi omillar aniqlangan 
bo‘lib, ulaming kelgusi ehtimoliy kattaliklari oldindan aytib be­
rilgan; ulardan talabning ehtimoliy qiymati keltirib chiqariladi.
Tahliliy uslublar
Sifat tahlili sohasi
Miqdoriy tahlil sohasi
EKSPERTIZA
IZOHLOVCHI
MODELLAR
Subyektivlik
Obyektivlik
INTUITSIYA
EVRISTIK VA 
EKSTRAPOLYATSION 
USLUBLAR
Sodda
uslublar
4.6- rasm. Bashorat qilish uslublarining tipologiyasi.
86

---

Ushbu ikkinchi mezon ekstrapolatsiya uslublarini, ularning 
sifat yoki miqdoriy xarakterdaligidan qat’iy nazar, o ‘zaro muno- 
sabatlarni izohlovchi uslublarga qarshi qo'yadi.
Ekspert baholashda bashorat — bu holda obyektiv ma’lumotga 
emas, balki ekspertlar mulohazasiga, menejer yoki iste’molchi 
fikriga asoslanadi.
Ekspert uslubining mohiyati shundan iboratki, ekspertlar 
bozoming rivojlanish istiqbollari haqida o ‘zlarining shaxsiy tajri- 
balari (hisob-kitoblari), muammoni ko‘ra bilish ko'nikmalariga 
asoslanib mulohazalarini aytadilar va bu ma’lumotlar umum- 
lashtiriladi.
Bu yondashuvning asosida bitta yoki bir nechta ko‘rinish 
doirasida ulami amalga oshirish ehtimoli va birlamchi talab omil- 
lariga kiruvchi sabablami muhokama yig‘indisi yotadi.
Muhokamaga asoslangan 3 ta uslub keng qoMlanadi:
1) qaror qabul qiluvchi shaxsning muhokamasi;