Nashriyot-matbaaijodiy uyi

100 

---

masi keltirilgan. Rotametrning o'lchash qismi dia-
fragma 2 va silindrik metall korpus 1 dan iborat. 
Diafragma 2 teshigida shtok 4 ga bikir qilib 
o'rnatilgan konussimon qalqovich 3 harakat qiladi. 
Shtokning ustki qismida differensial transformatorli 
o'zgartkichning o'zagi 5 o'rnatilgan. O'zak naycha 6 
ichida joylashgan, naycha tashqarisida esa o'zgart-
kichning g'altagi 7 bor. 
Shkalasiz rotametrlar ko'rsatuvchi yoki qayd 
qiluvchi ikkilamchi differensial-transformatorli as-
bob tarkibida ishlatiladi. Rotametrlar ortiqcha ish 
bosimi ta'siridagi muhit sarfini o'lchash uchun 
(6,27 mPa) chiqariladi. Bu asboblar kattaroq 
ortiqcha bosimlarga ham mo'ljallab chiqariladi. 
Bundan tashqari, o'zgarmas 0...5 mA tokli chiqish 
signali bilan ishlaydigan rotametrlar ham mavjud. 
Ularning suv bo'yicha o'lchash chegarasi 16000 1/soat. 
Asosiy xatolik ±1,5 %. 
Portlash va yong'in xavfi bor joylarda ko'r-
satishlarni masofaga pnevmatik uzatadigan rota-
metrlar ishlatiladi. Bunday rotametrning prinsipial 
sxemasi 4.5-rasmda ko'rsatilgan. Bu rotametrning o'lchash qismi 
konussimon qalqovich 1, diafragma 2 va po'latdan ishlangan silindrik quvur 
3 dan iborat. Qalqovich konussimon quvur ichida harakat qiluvchi rotametr 
101 

---

turlari ham mavjud. Shtok 4 ga ikkita silindrik magnit 5 biriktirilgan. Bu 
magnitlar bir-biriga bir xil ishorali qutblari bilan qaratilgan. Magnitlar 
qalqovich bilan birga naycha 6 ichida siljiydi. 
Naycha esa magnitmas materialdan tayyorlanadi. Tashqaridan naycha pishang 
8 ga o'rnatilgan magnit 7 bilan o'ralgan. Silindrik magnitlar 5 bilan tashqi 
magnit 7magnitli mufta hosil qiladi. Qalqovichning magnit mufta va pishang 8 
yordamida harakatlanishi o'lchanayotgan sarf miqdorini shkala 10 da joylashgan 
ko'rsatuvchi strelka 9 ga uzatadi. Masofaga pnevmatik uzatish mexanizmi 
kompensatsiya sxemasi asosida ishlaydigan o'zgartkichdan iborat („Pnevmatik 
o'zgartkichlar"ga qarang, VIII bob). O'lchash tizimidagi tebranishlarni 
kamaytirish uchun dempferlovchi qurilma 28 ishlatiladi. Pnevmo uzatishli 
rotametrlarning seriyali ishlanadigan rusumlari 6,27 mPa ishchi bosimga 
mo'ljallangan. 
Bu asboblar bilan (suv bo'yicha 16 m
3
/soat) gacha sarflar o'lchanadi. Asosiy 
xatolik ± 1,5 % dan oshmaydi.