Navoiy davlat konchilik instituti ashurova n. B. Atamuradov sh

Pareto-maqbullik – o’rganilayotgan tizim elementlarining qabul qilingan mezonga 
ko’ra eng afzallik darajasi. 
“Pert” usuli – rejaga baho berish va qayta ko’rib chiqish usuli, unga ko’ra, 
operatsiyalar davomiyligida noaniqlikka yo’l qo’yadi, shu noaniqlikning ishlar 
davomiyligiga tahsiri tahlil qilinadi.
Raqobat – bozor mexanizmining korxona va firmalarning mahsulot va xizmatlarni 
sotish, sarmoyani foydaliroq joylashtirishda xo’jalik nisbatlarini raqiblik asosida 
shakllantirish bilan bog’liq elementi; ikki va undan ortiq tadbirkorlik sub’yektlari 
o’rtasidagi “kim o’zarlik” poygasi, kurashi. 
Raqobatbardoshlik – o’z faoliyatini bozor munosabatlari sharoitida amalga 
oshirish va bunda ishlab chiqarishni ilmiy-texnik jihatdan takomillashtirish, 
xodimlarni rag’batlantirish va mahsulot sifatining yuqori bo’lishini tahminlashga 
yetarli bo’lgan foyda olish imkoniyati. 
Reklama – mahsulot (xizmat, ish)ni targ’ibot qilish. 
Reklamatsiya - xaridor tomonidan sotuvchiga shartnoma asosida yetkazib berilgan 
tovar sifati va miqdorining shartnomaga mos kelmasligi tufayli bildiruvchi dahvosi. 

---

305 
Rentabellik ostonasi – bu sotuvchini shunday daromadiki, bunda u na xarajat, va 
na foydaga ega bo’ladi. Bunda yalpi marja doimiy xarajatlarni qoplashga yetadi, 
xolos, hamda foyda nolga teng bo’ladi. 
Sertifikat - mashul idoralar tomonidan mahsulot (ish, xizmat)ni ekspertiza qilish 
asosida beriluvchi, ma’lum bir mahsulot, ish yoki xizmat sifatini belgilovchi hujjat. 
Sifat – mahsulotga mujasamlangan kimyoviy, fizik, mexaniq va boshqa istehmol 
xususiyatlari majmuasi. 
Smenalilik koeffisienti –uskunalarning vaqt bo’yicha ish bilan tahminlash darajasi 
ko’rsatkichi; kun davomida ishlab berilgan mashina-smenalarning o’rnatilgan 
barcha smenalar soniga nisbati.