Navoiy davlat konchilik va texnologiyalar universiteti "energo-mexanika" fakulteti "elektr energetikasi" kafedrasi

Masala 5. Tutun gazlari M=2 kg massa aralashmasi bo'lib, V=10 m³ hajmini t=700 k haroratida egallaydi.: R_st gazining doimiy aralashmasini, P_st aralashmasining bosimini va aralashmaning tarkibiy qismlarining qisman bosimini aniqlang.
Yechim: Chunki aralash miqdori bilan belgilanadi, keyin quyidagi hisoblash tartibini qo'llaymiz:
1) jadvalda.P2 komponentlarning molyar massasini aniqlang

2) aralashmaning molyar massasini formula bilan aniqlang

3) formuladan foydalanib aralashmasinining gazi doimiysini toping

4) aralashmaning bosimi aralash uchun Boyl-Mariott tenglamasidan aniqlanadi

Bu yerdan kelgan
5) komponentlarning parsial bosimini aniqlang:



Masala 6. Massa m=10 kg bo'lgan kislorod (O₂) T₁=273 K xaroratidan T₂=313 K xaroratgacha doimiy bosim ostida isitiladi.Jadvallardan foydalanib, gazning o'rtacha issiqli sig’imini aniqlang va qizdirilganda yetkazilgan issiqlik miqdorini hisoblang. V=10 m³ hajmli bir xil gaz T₁=45 ºC haroratidan t₂=15 ºC haroratgacha doimiy hajmda sovutiladi. Issiqlikning doimiy quvvatini hisobga olgan holda gazdan ajratilgan issiqlik miqdorini aniqlang.
Yechim: Birinchi ish.
1) jadvalda.P₃ o'rtacha haroratda kislorodning massa izobarik issiqlik sig’imini aniqlaydi (T_cp=(T₁+T₂)/2=(273+313)/2=343 K = (343-273) = 70 ºC ).
C_P = 0,9257 kJ/(kg•K).
2) issiqlik miqdori formula bilan aniqlanadi

Ikkinchi ish.
1) chunki kislorod diatomik gazdir, uning volumetrik isochoric issiqlik quvvati jadval formulasi bilan aniqlanishi mumkin.P1-2
kJ/(kg•K).
2) ajralgan issiqlik miqdori quyidagi formula bilan aniqlanadi

Masala 7. 500 m³ tabiiy gaz tarkibiga qancha issiqlik qo'shilishi kerak: CH₄=92,8%; C₂H₆=3,9%; C₃H₈=1.0%; C₄N₁₀=0.4%; C₅N₁₂=0,3%; CO₂ = 0,1%; N₂ = 1,5%; T₁=20 ºC haroratidan t₂=1500 ºC haroratgacha qizdirish uchun? Komponentlarning issiqlik quvvati doimiy hisoblanadi.