Nazariy mehanika

16-MAVZU

Metallarning klassik elektron nazariyasi va uning qo’llanish chegaralari.

(Ma’ruza 2-soat, amaliy mashg’ulot 2 soat)
16.1. Ma’ruzani olib borish texnologiyasi

Talabalar soni 25-60	16-Mavzu, 2 soat
Mashg’ulot shakli	Mavzu bo’yicha ma’ruza
Ma’ruza rejasi	1.Yorug’lik tabiati va u to’-risidagi tasavvurlar rivoji. 2.Yorug’likning ikki muxit chegarasidan o’tishi. Yorug’likning qaytish va sinish qonuni 3.Muxitning absolyut va nisbiy sindirish ko’rsatkichi. To’la ichki qaytish. 4.Energiya oqimi. Yorug’lik oqimi. Ko’rinuvchanlik funkiyasi. Yorug’lik kuchi, yoritilganlik, ravshanlik. 5. Yorug’likning yutilishi. Buger qonuni.
O’quv mashg’ulotining maqsadi	Yorug’likning qaytish va sinish qonunlari, to’la ichki qaytish, yoru-likning yutilishi. energiya oqimi, yoru-lik kuchi, yoritilganlik, ravshanlik hamda o’quv kursi haqida umumiy tasavvurni berish.
‘edagogik vazifalar:	O’quv faoliyati natijalari:
-Yorug’likning qaytish va sinish qonuni to’la ichki qaytish, sindirish ko’rsatkichiga oid tushunchalar beriladi -Yorug’likning intilishi, Buger qonuni, energiya oqimi, Yorug’lik oqimi, yoritilganlik, ravshanlikka oid tushunchalar beriladi.	-Yorug’likning qaytish va sinish qonuni, to’la ichki qaytish, sindirish ko’rsatkichiga oid tushunchalarga ega bo’ladi. -Yorug’likning yutilishi, Buger qonuni, energiya oqimi, Yorug’lik oqimi, yoritilganlik, ravshanlikka oid tushunchalarga ega bo’ladi.
O’qitish usullari	Ma’ruza, namoyish, “zig-zag” usuli.
O’qitish vositalari	Ma’ruza matni, kompyuter slaydlari, doska, mul’timedia, proektor.
O’qitish shakllari	Frontal, kollektiv ish.
O’qitish sharoiti	Kompyuter bilan ta’minlangan auditoriya.
Monitoring va baholash	Kuzatish,og’zaki baholash, savol- javob.

Ish bosqichlari	O’qituvchi faoliyatining mazmuni	Tinglovchi faoliyatining mazmuni
1-bosqich. Mavzuga kirish (10 daqiqa)	1.1. Mavzu nomini, maqsad va vazifalarini aytadi. 1.2. Ma’ruzani olib borish formasi va baholash mezonlarini aytadi. (29-bet,1- Ilova ) 1.3. SHu mavzu bo’yicha ma’ruza matnini har bir talabaga tarqatadi.	Mavzu nomini yozib oladi
2-bosqich. Asosiy bo’lim (60 daqiqa)	2.1. Ma’ruza mashg’uloti ustida ishlash uchun talabalarni guruhlarga ajratadi.(1- Ilova «zig-zag») Qilinishi kerak bo’lgan ishning xususiyatlarini tushuntiradi, ekspert varag’ini tarqatadi. (30-bet,3-Ilova) 2.3. Guruhning har bir a’zosi umumiy to’shiriqning alohida ma’lum bir qismini olishini suraydi. 2.4. Guruhning har bir a’zosi o’z to’shirig’i doirasida ekspert bo’lishini suraydi.	2.1.Ekspert varag’ining savolllariga guruhning har bir talabasi o’quv materialidan zarur ma’lumotlarni to’adi. 2.2. “Ekspertlar uchrashuvi” – turli guruhlarda bir xil matirialni o’rganayotganlar o’zaro uchrashadi, ekspert sifatida ma’lumotlarni almashadi, o’z savollariga birgalikda javob to’adi va bu ma’lumotlarini o’z guruhlaridagi talabalarga qanday qilib etkazish kerakligini rejalashtiradi. 2.3. “Ekspertlar” o’z guruhlariga qaytib, ma’lumotlarni o’z guruhi a’zolaiga tushuntiradi. 2.4. Bir –biriga savollar berib, bir- birlarining bilimlarini baholaydi.
3 – bosqich. YAkunlovchi (10 daqiqa)	3.1. Ish yakunida mavzu bo’yicha ixtiyoriy savolga guruhlardagi ixtiyoriy talabaga javob berishni taklif etadi.. 3.2.Mavzu bo’yicha yakun-lovchi xulosalar qiladi. Mavzu bo’yicha olingan bilimlarni qaerda ishlatish mumkinligini ma’lum qiladi.	Savollar beradi

1 -Ilova
Zig-zag usulining qo’llanilishi

1.Ekspert varag’ining savolllariga guruhning har bir talabasi o’quv materialidan zarur ma’lumotlarni to’adi. 2. “Ekspertlar uchrashuvi” – turli guruhlarda bir xil matirialni o’rganayotganlar o’zaro uchrashadi, ekspert sifatida ma’lumotlarni almashadi, o’z savollariga birgalikda javob to’adi va bu ma’lumotlarini o’z guruhlaridagi talabalarga qanday qilib etkazish kerakligini rejalashtiradi. 3. “Ekspertlar” o’z guruhlariga qaytib, ma’lumotlarni o’z guruhi a’zolaiga tushuntiradi. 4. Bir –biriga savollar berib, bir- birlarining bilimlarini baholaydi.

2 -Ilova

№1 ekspert varag’i
1.Yorug’lik tabiati va u to’-risidagi tasavvurlar rivoji.
2.Yorug’likning ikki muxit chegarasidan o’tishi. Yorug’likning qaytish va sinish qonuni





№2 ekspert varag’i
1.Muxitning absolyut va nisbiy sindirish ko’rsatkichi. To’la ichki qaytish.
2.Energiya oqimi. Yorug’lik oqimi. Ko’rinuvchanlik funkiyasi. Yorug’lik kuchi, yoritilganlik, ravshanlik.



№3 ekspert varag’i

1. 
   Yorug’likning yutilishi. Buger qonuni.
   
2. 
   Absolyut va nisbiy sindirish ko’rsatkichi.
   

3 -Ilova

Mavzuni jonlantiruvchi savollar 1. Sindirish ko’rsatkichi nimaq 2. Yorug’lik tezligi nimaq 3. To’la ichki qaytish 4.Limit burchak nimaq 5. Ravshanlik nimaq

4 -Ilova
Ma’ruzaning mazmuni bo’yicha ko’rgazmali slaydlar

16-Mavzu. Yorug’lik tabiati va muxit bilan ta’sirlashuvi. YOru-lik asosiy fotometrik xarakteristikalari Ma’ruza rejasi: Yorug’likning tabiati. Yorug’likning ikki muxit chegarasidan o’tishi. YOru-likning qaytish va sinish qonuni. Muxitning absolyut va nisbiy sindirish ko’rsatkichi. To’la ichki qaytish. Energiya oqimi. YOtug’lik oqimi. Yorug’lik kuchi. YOritilganlik. Ravshanlik. Yorug’lik yutilishi. Buger qonuni.

1 slayd

Yorug’likning qaytish qonuni Qaytgan, tushuvchi nur va tushish nuqtasiga o’tkazilgan normal bir tekislikda yotadi. Qaytish burchagi tushish burchagiga teng.

2 slayd

Yorug’likning sinish qonuni Singan nur, tushuvchi va tushish nuqtasiga o’tkazilgan normal bir tekislikda yotadi. Tushish burchagi sinusining sinish burchagi sinusiga nisbati berilgan modda uchun o’zgarmas kattalikdir:

3 slayd

YOritilganlik - Birlik yuzaga kelib tushuvchi Yorug’lik oqimi bo’lib, uning yoritilish darajasini xarakterlaydi:

4 slayd