62
Polikondensatsiya reaksiyalari ko‘pincha temperatura ta‘sirida boradi.
Temperatura orqali reaksiyani oxirigacha borish yoki bormasligini nazorat qilish
mumkin bo‘ladi. Muqobil bo‘lmagan temperatura ta‘sirida
yoki destruksiya
natijasida ham quyi molekulyar birikmalar olish mumkin.
Polietilenadipat sopolimeri sintezi. Reaktiv va asboblar: adipin kislota
(26,2 gr), etilenglikol (12,4 gr), uch og‘izli 150 ml sig‘imli hamda
qaytarma
sovutgich va termometr bilan jihozlangan reaksion kolba, chinni kosacha.
Reaksion kolbaga 26,2 adipin kislota va 12,4
gr etilenglikol solinib,
gorilka alangasida 175-185
0
C gacha qizdiriladi. Oradan 4 soat o‘tgach kolbadagi
hosil bo‘lgan qiyomsimon suyuqlik chinni kosachaga olinishi lozim.
Hosil
qilingan poliefir-polietilenadipit sovitilgan sari mumsimon moddaga aylanadi.
Polietilenadipat sopolimeri quyidagi reaksiya asosida hosil qilinadi:
nHOOC
(CH
2
)
4
COOH +
nHO CH
2
CH
2
OH
185
0
C
185
0
C
HO
[
C
(CH
2
O
)
4
C O
O
CH
2
CH
2
O
]
n
H + n-1H
2
O
Polietilenadipat sopolimerini eruvchanligini aniqlash. Sopolimerni
eruvchanligini aniqlash uchun og‘zi yopiladigan
probirkalarga maydalangan
sopolimer namunasidan 1 gr va erituvchilardan (benzol, ksilol, toluol, aseton,
tetraxlormetan,
xloroform, spirt, dimetilformamid (DMFA) lardan) 15
ml dan
solib xona temperaturasida 1 sutka saqladik. Probirkalarni vaqti-vaqti bilan oz-
ozdan qizdirib chayqatib turdik. Natijada sopolimer asetonda va kselolda ozroq
qizdirib, chayqatganimizda erishini va qolgan erituvchilarda bo‘kkanligini
kuzatdik.
Do'stlaringiz bilan baham: 
